Miednica – jest bardzo obszerną strukturą, która łączy ze sobą więzadła oraz kości. W dużym uproszczeniu składa się z kości kulszowej, łonowej, biodrowej, krzyżowej, guzicznej oraz stawów biodrowych oraz połączeń między nimi, czyli spojenia łonowego oraz stawów krzyżowo-biodrowych. Z racji tak skomplikowanych połączeń oraz rozbudowanej struktury, obrażenia miednicy należą do dość częstych oraz niestety dość groźnych obrażeń.
Do złamania miednicy może dojść w różnych sytuacjach, nawet najbardziej banalnych typu upadek na twarde podłoże (niekoniecznie z wysokości.). Na takie przypadki szczególnie narażeni są ludzie starsi, z racji gorszej sprawności i koordynacji. Do innych przyczyn należą, m.in. najczęściej: zmiażdżenia (przygniecenia), upadek z wysokości (np.wypadki przy pracy) oraz wypadki komunikacyjne.
Złamania wieloodłamowe oraz mniej groźne złamania stabilne
W przypadku poważniejszych urazów, w szczególności złamań wieloodłamowych, otwartych oraz niestabilnych, może dojść do uszkodzenia narządów wewnętrznych, które mogą skutkować trwałym kalectwem oraz śmiercią. Bardzo narażony jest tutaj układ moczowo-płciowy oraz związane z nim krwotoki stanowiące zagrożenie życia Poszkodowanego.
Jako nieco mniej groźne ocenia się złamania stabilne i izolowane. Dotyczą one mianowicie tylko jednej kości (biodrowej, łonowej lub kulszowej). Szacuje się, ze wskaźnik śmiertelności wynosi w nich od 6 do 30%, tymczasem w przypadku złamań niestabilnych – nawet 50%. Dlatego też w przypadku podejrzenia uszkodzenia miednicy bardzo ważna jest pomoc lekarska i przewiezienie chorego do szpitala, gdzie szybka interwencja chirurgiczna może uratować mu życie.
Mechanizmy jakie prowadzą do uszkodzeń miednicy to:
- w przypadku wypadku komunikacyjnego – kompresja boczna i przednio-tylna,
- w przypadku, np. upadku na pośladki – siły wewnętrzne i ścinające.
Podział złamań miednicy
- Złamania z przemieszczeniem odłamów lub bez,(m.in. awulsyjne, izolowane: jednej gałęzi kości: łonowej lub kulszowej, złamanie talerza kości biodrowej, złamanie kości guzicznej) – bez przerwania ciągłości obręczy (pierścienia).
- Złamania pojedyncze lub podwójne (m.in. złamanie kości łonowej, zwichnięcie stawu krzyżowo-biodrowego, złamanie talerza kości biodrowej w jego pobliżu, jednostronne złamanie górnej gałęzi kości łonowej i dolnej kości kulszowej) – z przerwaniem ciągłości obręczy (pierścienia).
- Złamanie dna panewki (centralne zwichnięcie stawu biodrowego) – przemieszczenie się głowy kości udowej w kierunku miednicy ( z przemieszczeniem lub bez) – bardzo często powstaje w wypadkach komunikacyjnych.
Więcej o rodzajów wypadków i mechanizmie powstawania urazów przeczytasz TUTAJ.
Objawy złamania miednicy
- siniaki, ból i obrzęk,
- bóle przy poruszaniu kończynami, uczucie mrowienia i drętwienia,
- bóle w jamie brzusznej mogące wskazywać na urazy narządów wewnętrznych,
- krwawienie, trudności w oddawaniu moczu (przy uszkodzeniu pęcherza lub cewki moczowej).
W przypadku podejrzenia złamania miednicy najważniejsze jest jej unieruchomienie. Zaleca się w tym przypadku zachowanie szczególnej ostrożności, gdyż ze względu na zaistnienie możliwości urazów narządów wewnętrznych, każde nierozważne działanie może być tragiczne w skutkach. Należy szybko wezwać pomoc medyczną a samego Poszkodowanego ułożyć na plecach, podnieść głowę oraz odchylić ją w bok udrożniając drogi oddechowe. Pod lędźwie podłożyć, np. zrolowany koc czy inny materiał, który wypełni przestrzeń między nimi a podłożem.
Ocena skutków złamania
Aby ocenić urazy Poszkodowany z reguły musi z reguły mieć wykonany komplet badań: głównie TK oraz MR. RTG jest już dość nieprecyzyjne, pomaga uwidocznić jedynie duże oraz wyraźne uszkodzenia. Od wyników tych badań są uzależnione dalsze procedury dotyczące leczenia.
Jeżeli złamanie jest proste, nie ma powikłań (np. w postaci urazów narządów wewnętrznych) wtedy zleca się leczenie nieinwazyjne (odpoczynek, leżenie oraz leki przeciwzapalne i przeciwbólowe).
W przypadku kiedy doszło do złamania skomplikowanego, wieloodłamowego z uszkodzeniem narządów wtedy konieczna jest interwencja chirurgiczna oraz leczenie przeciwwstrząsowe (szczególnie w przypadku krwotoków).
Rehabilitacja po złamaniu miednicy
W dalszej kolejności, kiedy minie już niebezpieczeństwo zagrożenia życia i pacjent wraca do zdrowia, wdraża się odpowiednią rehabilitację umożliwiającą odzyskanie maksymalnej sprawności.
Niestety powikłania po złamaniu miednicy zdarzają się bardzo często i bywa, że są już nieodwracalne. Mogą do nic należeć, m.in.: bóle w części krzyżowej kręgosłupa, różnice w długości kończyn, zakrzepica, zaburzenia funkcji pęcherza, zaburzenia seksualne.
Złamania miednicy a procent uszczerbku i odszkodowanie możliwe do uzyskania
W przypadku złamań miednicy określenie procentu uszczerbku na zdrowiu zależy oczywiście od rodzaju złamania oraz stopnia powikłań. Każdy przypadek należy tutaj traktować indywidualnie, jednak ogólnie uszczerbek klasyfikuje się następująco:
- Rozejście spojenia łonowego i/lub zwichnięcie stawu krzyżowo-biodrowego (w zależności od stopnia przemieszczenia i zaburzeń chodu ) – 1-35%.
- Złamanie miednicy z przerwaniem obręczy kończyny dolnej jedno- lub wielomiejscowe (w zależności od zniekształcenia i upośledzenia chodu)- 1-45%
- Złamanie panewki stawu biodrowego z centralnym zwichnięciem stawu lub bez (w zależności od zaburzeń funkcjonowania stawu) -1-60%,
- Izolowane złamania kości miednicy i kości krzyżowej bez przerwania pierścienia kończyny dolnej: 1-20%.
Odszkodowanie możliwe do uzyskania w przypadku urazów miednicy również ściśle zależy od ich charakteru i stopnia powikłań.
Wysokość wypłacanych świadczeń w sposób ogólny można przedstawić następująco:
| Złamania miednicy i ich następstwa | Procent trwałego lub stałego uszczerbku na zdrowiu | Możliwa kwota świadczenia (widełki) |
| Rozejście spojenia łonowego i/lub zwichnięcie stawu krzyżowo-biodrowego (w zależności od stopnia przemieszczenia i zaburzeń chodu) | 1 – 35 | 1500 – 52500 |
| Złamanie miednicy z przerwaniem obręczy kończyny dolnej jedno – lub wielomiejscowe (w zależności od zniekształcenia i upośledzenia chodu) | 1 – 45 | 1500 – 67500 |
| Złamanie panewki stawu biodrowego z centralnym zwichnięciem stawu lub bez (w zależności od zaburzeń funkcjonowania stawu) | 1 – 60 | 1500 – 90000 |
| Izolowane złamania kości miednicy i kości krzyżowej bez przerwania pierścienia kończyny dolnej: | 1 – 20 | 1500 – 30000 |
Uzyskanie odszkodowania za złamanie miednicy w wypadku komunikacyjnym
Do urazów miednicy bardzo często dochodzi w chwili wystąpienia wypadku komunikacyjnego. Jeżeli poszkodowany był jednocześnie sprawcą, to może uzyskać odszkodowanie jedynie, gdy ma wykupione indywidualne ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków. Jeżeli jednak do zdarzenia doprowadził inny kierowca, to jako poszkodowany mamy prawo zgłosić szkodę do ubezpieczyciela OC sprawcy wypadku. Więcej na ten temat przeczytaj w Vademecum poszkodowanego w wypadku komunikacyjnym.
Aktualizacja z 28.08.2019 r.