Liczba pojazdów zarejestrowanych w Polsce to blisko 30 milionów samochodów osobowych, ciężarowych, autobusów, motocykli czy motorowerów. Liczba ta z roku na rok rośnie, gdyż Polacy kupują pojazdy nie tylko rodzimego rynku wtórnego, ale również nowe czy sprowadzane z zagranicy. W dobie XXI wieku większość osób posiadających prawo jazdy chce mieć swój własny pojazd a umowa kupna-sprzedaży stała się jednym z najczęściej stosowanych dokumentów. Na podkreślenie zasługuje fakt, że umowa ma wiążący charakter zarówno kupującego, jak i sprzedającego. Umowa musi zawierać niezbędne elementy niezbędne np. przy późniejsze rejestracji czy przerejestrowaniu pojazdu.
Czym kierować się dokonując zakupu pojazdu?
Podstawowym elementem jest stan techniczny pojazdu oraz ważne badania okresowe tzw. przegląd (warto, aby pojazd obejrzał zaufany mechanik oraz wykonać nim jazdę próbną).
Wykaz dokumentów niezbędnych do zawarcia umowy kupna-sprzedaży
- dowody osobiste kupującego i sprzedającego, jeżeli obecnych i nowych właścicieli ma być więcej, każdy z nich powinien wylegitymować się ważnym dokumentem tożsamości;
- dowód rejestracyjny pojazdu, jeżeli pojazd nie został przerejestrowany po poprzedniej transakcji kupna-sprzedaży niezbędne będą umowy potwierdzające zmianę właściciela pojazdu;
- karta pojazdu, jeżeli pojazd takową posiada/posiadał;
- książka serwisowa, jeżeli takowa była prowadzona;
- dowód zawarcia ubezpieczenia OC;
- dowód opłacenia opłaty recyklingowej czy opłaty celnej i akcyzy – w przypadku pojazdu importowanego (sprowadzanego z zagranicy).
Czynności po zakupie pojazdu (obowiązki kupującego)
- Opłacenie podatku (przy transakcji kupna-sprzedaży pojazdu należy uiścić do Urzędu Skarbowego podatek od czynności cywilnoprawnych, który wynosi 2% od wartości rynkowej pojazdu, a nie wartości zakupu wskazanej na umowie). Podatek może również opłacić sprzedający, jeżeli zostanie dokonana odpowiednia adnotacja w umowie kupna-sprzedaży pojazdu. W przypadku zakupu pojazdu zarejestrowanego na działalność gospodarczą sprzedający oprowadza VAT, kupujący musi tylko zgłosić kupno w US.
- Rejestracja pojazdu/przerejestrowanie pojazdu w Wydziale Komunikacji w terminie 30 dni od dnia zakupu samochodu.
- Opłacenie lub przepisanie ubezpieczenia OC – nowy właściciel pojazdu w terminie 30 dni ma obowiązek zawarcia umowy na ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej z ubezpieczycielem lub jej przedłużenia w obecnym Towarzystwie Ubezpieczeniowym. Pamiętajmy jednak, że jeżeli pojazd nie posiada ważnego ubezpieczenia, to umowę OC trzeba zawrzeć w tym samym dniu, w którym kupi się pojazd.
Elementy prawidłowo przygotowanej umowy kupna-sprzedaży
Umowa kupna-sprzedaży nie ma ściśle określonego wzoru, którego należy używać przy każdej transakcji. Jednakże każda umowa powinna zawierać takie elementy jak:
- datę i miejsce zawarcia umowy;
- dane sprzedającego i kupującego (imię, nazwisko, pesel, adres zamieszkania, numer dowodu osobistego, można też dodać numer telefonu);
- dokładny opis samochodu (marka, model, rok produkcji, przebieg, numer VIN, kolor, numer rejestracyjny i numer karty pojazdu);
- cenę samochodu (wartość liczbowa i słownie);
- oświadczenie osoby kupującej pojazd o zaznajomieniu się z jego stanem technicznym;
- określenie, kto ma opłacić podatek od czynności cywilnoprawnych;
- punkt lub paragraf mówiący o przelaniu wierzytelności związanej ze szkodą na pojeździe ze sprzedającego na kupującego;
- czytelne podpisy obu stron.
Sprzedaż pojazdu po wypadku lub kolizji
W przypadku sprzedaży pojazdu pokolizyjnego lub powypadkowego (naprawionego czy też nie nienaprawionego), kupujący i sprzedający powinni dojść do porozumienia w temacie czy wierzytelność w stosunku do ubezpieczyciela OC sprawcy lub autocasco pozostanie w rękach sprzedającego, czy zostanie ona przekazana kupującemu (za ewentualną dopłatą do kwoty sprzedaży samochodu lub ramach tej kwoty). Odpowiednio przygotowana umowa powinna posiadać zapis o przelewie (lub nie wierzytelności) na nowego właściciela.