Polska Izba Ubezpieczeń szacuje, że co roku blisko 40% roszczeń jakim jest zadośćuczynienie wypłacanych jest na podstawie porozumień między poszkodowanym a ubezpieczycielem OC. Informacje o tym, co to jest ugoda i czy warto się na nią zgadzać znajdziesz w artykule poniżej.
Co to jest ugoda?
Ugoda jest rodzajem umowy regulowanej przez Kodeks cywilny. Artykuł 917 kc mówi: „Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać”.
Trzeba podkreślić, że wzajemne ustępstwa są integralnym elementem każdej ugody. Umowa nieposiadająca takiego kompromisowego charakteru, po prostu nie będzie ugodą. Każda ugoda automatycznie staje się nieważna, jeżeli jej konstrukcja ma na celu obejście zasad obowiązującego prawa albo jest niezgodna z zasadami współżycia społecznego/przepisami prawa cywilnego.
Ugoda w sprawie o odszkodowanie z ubezpieczenia OC sprawcy
W przypadku ugód z OC sprawcy, ubezpieczyciel jako strona godzi się na szybkie zakończenie sprawy tylko w określonych przypadkach. W sytuacji, gdy druga strona, czyli poszkodowany jest skłonny do obniżenia wartość swoich żądań (roszczeń) i rezygnacji z dochodzenia wyższego odszkodowania w przyszłości np. na etapie sądowym. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę, że ugoda nie nie musi dotyczyć wszystkich skutków wypadku. Może np. nie obejmować np. renty, ale musi to zostać odpowiednio oznaczone w jej treści. Jednakże istnieje możliwość podwyższenia renty mimo ugody ze względu na zmianę ważnych okoliczności już po jej zawarciu porozumienia z ubezpieczycielem. Takim wyjątkiem może być wzrost wydatków związanych z rehabilitacją.
Skutkiem podpisania ugody jest przede wszystkim szybka wypłata pieniędzy. Nie zawsze jednak jest to dobre rozwiązanie, biorąc pod uwagę możliwe do uzyskania świadczenia w przyszłości.
Ugoda a zaniżone odszkodowanie
Niestety ubezpieczyciele często proponują w ramach zawartej ugody świadczenia, które w rażący sposób są zaniżone. Kwoty są dużo niższe niż to, co powinien otrzymać poszkodowany w wypadku komunikacyjnym, przy pracy, czy też w związku z błędem medycznym.
Warto każdą propozycję ugody dokładnie przeanalizować z orzecznictwem sądu właściwego dla poszkodowanego. W przypadku gdy okazuje się, że zaproponowane warunki ugody są zaniżone, wówczas należy się zastanowić, czy proponowane środki przez zakład ubezpieczeń w danej chwili są poszkodowanemu niezbędne, czy też może on poczekać na realizację roszczeń i na etapie reklamacji (odwołania) czy sądowym a tym samym uzyskać więcej.
Decyzję o zawarciu ugody warto podjąć po konsultacji ze specjalistą. Sprawdź jak może Ci pomóc prawnik.
Jak wygląda zawarcie ugody w praktyce?
Dążenie do ugodowego załatwiania spraw cywilnych w tym spraw z OC sprawcy zdarzenia jest jedną z podstawowych funkcji sądu. Pojednawcze, czyli ugodowe załatwienie sprawy powinno być najkorzystniejsze dla obu stron sporu. Dlatego sąd zawsze nakłania strony do zawarcia ugody w momencie, gdy pojawia się wizja ugodowego zakończenia postępowania (art. 10, 184-186, 223, 468 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego). Na etapie przedsądowym zawsze warto jest podjąć dialog z ubezpieczycielem OC sprawcy, aby wykazać na etapie sądowym, że miała miejsce próba zawarcia porozumienia między stronami.
Proponowana kwota przez ubezpieczyciela, jak również oczekiwania osoby poszkodowanej nie zawsze są współmierne z realnymi możliwościami obu stron. Warto też posiadać profesjonalnego pełnomocnika, który podpowie czy propozycja TU, czyli Towarzystwa Ubezpieczeń jest adekwatna do doznanych obrażeń i na odwrót w przypadku oczekiwań klienta.
Ugoda z ubezpieczycielem przed sądem
Ugoda może zostać zawarta również w przed sądem cywilnym lub sądem polubownym. Brak dojścia porozumienia w temacie ugody przedsądowo nie wyklucza możliwości jej zawarcia na etapie postępowania sądowego. Biorąc pod uwagę statystyki i orzecznictwo sądowe widać, że sądy cywilne starają się nakłaniać strony do ugodowego zakończenia sprawy. Przykładowo na pierwszej rozprawie po wstępnym zbadaniu sprawy. Gdy strony dochodzą do porozumienia w temacie ugody na etapie sądowym, to postępowanie jest umarzane oczywiście po wcześniejszym oświadczeniu procesowym stron (podpisaniu ugody).
Ugoda na etapie sądowym ma swoje zalety, gdyż podlega kontroli sądu oraz posiada właściwą konstrukcję prawną.
Czy można podważyć ugodę z ubezpieczycielem OC sprawcy?
Osoba poszkodowana czy uprawniona do odszkodowania musi wiedzieć, że ma możliwość uchylenia się od skutków ugody tylko w konkretnych sytuacjach. Przykładowo wtedy, gdy ma miejsce błąd stron lub jednej ze stron w związku z zapisami w podpisanej umowie. Kolejnym powodem jest sytuacja, gdy mamy do czynienia z podpisaniem ugody przez osobę do tego nieuprawnioną, lub ugodę podpisał opiekun prawny małoletniego poszkodowanego bez zgody sądu rodzinnego i jej treść rażąco zaniżyła otrzymaną kwotę dla małoletniego. Ostatni przykład jest najczęściej spotykanym w praktyce kancelarii odszkodowawczych czy prawnych.
Odrzucenie ugody i udanie się na drogę sądową
Dla ubezpieczycieli ugoda jest bardzo korzystna. Na drodze sądowej musieliby wypłacić wyższe odszkodowanie i jeszcze ponieść koszty sądowe. Dla poszkodowanego, który nie potrzebuje pieniędzy „na już” i nie stresuje go perspektywa sprawy sądowej ugoda może być mało opłacalnym wyjściem. Warto skonsultować sprawę z adwokatem i przemyśleć możliwość pozwania ubezpieczyciela o wyższe odszkodowanie. Sprawdź jak wygląda proces sądowy o odszkodowanie i zadośćuczynienie.
Aktualizacja z 04.12.2019 r.