Wielu emerytów decyduje się na podjęcie pracy aby w ten sposób poprawić swoją sytuacją materialną. Niektórzy chcą po prostu zabić czas czyli idąc do pracy w subiektywny sposób przyspieszają upływ czasu. Niestety również emerytom zdarzają się wypadki w miejscu pracy.
Jak wygląda stosunek pracy z emerytem?
W przypadku umowy o pracę z emerytem pracodawca ma obowiązek odprowadzać składki ZUS. Mowa tu o ubezpieczeniu emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym, a także na ubezpieczenie zdrowotne. Zgodnie z Ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych, bez względu na wymiar czasu pracy oraz od wysokości osiągniętego wynagrodzenia za pracę.
Jak wygląda zatrudnienie emeryta na umowę zlecenie a ZUS?
Gdy umowa zlecenia jest jedyną formą zatrudnienia dla emeryta to w takiej sytuacji podlega ona obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym i wypadkowym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdzie ubezpieczenie chorobowe ma charakter dobrowolny.
Jeśli zleceniobiorca czyli wspomniany wyżej emeryt ma podpisane również inne umowy zlecenia, lub umowy o pracę, to oskładkowane są wszystkie aż do momentu gdy ich łączna wartość nie będzie równa co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę. W 2019 roku jest to 2250 zł brutto, czyli około 1634 zł netto
Wypadek przy pracy na emeryturze
Zgodnie z ustawą ubezpieczonemu pracownikowi w tym przypadku emerytowi zatrudnionemu na postawie umowy o pracę lub umowy zlecenie, który wskutek wypadku przy pracy doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie z ZUS.
Stały uszczerbek na zdrowiu to naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy. Długotrwały uszczerbek na zdrowiu to naruszeniem sprawności organizmu, które spowodowało upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy a mogące ulec poprawie. Wypadkiem przy pracy nazywamy zdarzenie (wypadek) nagłe wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą.
Dokumenty niezbędne do wypłaty jednorazowego odszkodowania z ZUS-u
- wniosek o jednorazowe odszkodowanie;
- zaświadczenie o stanie zdrowia wystawione przez lekarza prowadzącego leczenie (OL-9 lub N-9);
- dokumentacja medycznej oraz inne dokumenty mające znaczenie dla wydania orzeczenia o niezdolności do pracy;
- protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy;
- karta wypadku;
- prawomocny wyrok sądu pracy;
- dokumentację wypadku w szczególnych okolicznościach.
Wysokość jednorazowego odszkodowania z ZUS
Kwoty jednorazowego odszkodowania zmieniają cię co roku. Z reguły obowiązują od 1-go kwietnia do 31 marca następnego roku i są uzależnione od wysokości przeciętnego wynagrodzenia.
W 2019 roku za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ZUS wypłaca 917 zł. Załóżmy, że emeryt w wypadku przy pracy złamał prawą rękę (jest również praworęczny). Doszło do złamania kości ramiennej z niewielkim przemieszczeniem i zaburzeniem osi. Lekarz orzecznik ocenił uszczerbek na 10%. Wówczas jednorazowe odszkodowanie z ZUS wyniesie 9 170zł.
Gdyby w związku z wypadkiem doszło do śmierci poszkodowanego pracownika (emeryta), jego najbliższa rodzina może dochodzić również jednorazowego odszkodowania z ZUS. Gdyby była to żona to obecnie byłaby to kwota 82 531 zł. Natomiast gdyby była to żona wraz z małoletnim dzieckiem odszkodowanie wynosiłoby 98 579 zł a jego składowymi byłyby kwoty 82 531 zł (odszkodowanie żona) i 16 048 zł (odszkodowanie dziecko).
Dokładny wykaz kwot jednorazowego odszkodowania od kwietnia 2019r. do marca 2020r
- 917 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
- 917 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu zwiększenia tego uszczerbku co najmniej o 10 punktów procentowych;
- 16 048 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego;
- 16 048 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty;
- 82 531 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty;
- 41 265 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko;
- 82 531 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie małżonek i jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty. Dodatkowo 16 048 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na każde z tych dzieci;
- 82 531 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnionych jest równocześnie dwoje lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty. Plus 16 048 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugie i każde następne dziecko;
- 16 048 zł, gdy obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie inni członkowie rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty. Każdemu z nich przysługuje ta kwota, niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom;
- 41 265 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty. Dostają także 16 048 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugiego i każdego następnego uprawnionego.
W jakim terminie ZUS realizuje odszkodowanie?
Decyzja i wypłata jednorazowego odszkodowania za wypadek przy pracy ZUS pojawia się w terminie 14 dni od otrzymania orzeczenia lekarza orzecznika lub komisji lekarskiej lub wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Podstawę prawną tego terminu można znaleźć w Ustawie z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych a decyzję o przyznaniu, odmowie oraz wysokości jednorazowego odszkodowania podejmuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych.