Szkoda na osobie jest terminem oznaczającym każdy uszczerbek o charakterze niemajątkowym, który dotyka poszkodowanego w sposób bezpośredni. Zatem odnosi się do tak ważnych dla większości ludzi dóbr jak: wolność, zdrowie czy integralność cielesna. Jak łatwo przewidzieć, rekompensata pieniężna za doznaną krzywdę rodzi liczne spory wśród prawników. Czy wypłata rekompensaty pieniężnej jako sposób naprawienia doznanej krzywdy jest zasadna? Jak obliczać taką wypłatę? Jakimi kierować się miernikami? Pod tym względem szkody o charakterze majątkowym wydają się zagadnieniem mniej kontrowersyjnym. Zniszczony budynek, uszkodzony samochód czy zniszczona odzież łatwiej poddają się oszacowaniu przez rzeczoznawców, czy samych poszkodowanych. Można w tym celu wykorzystać specjalne programy komputerowe, tabele lub aktualnie obowiązujące cenniki itp.
Jak ustalić wysokość zadośćuczynienia?
Szkody na osobie stwarzają istotny problem, gdyż tyczą się dóbr niewymiernych. Dlatego orzecznictwo sądowe jednoznacznie tłumaczy, że w prawie cywilnym wysokość zadośćuczynienia jest całkowicie zindywidualizowana. Zatem każda sprawa odszkodowawcza przy tego rodzaju roszczeniach jest odmienna i wymaga innowacyjnego podejścia. Ustalenie wysokości zadośćuczynienia ujętego w przepisie art. 445 § 1 Kodeksu Cywilnego wiąże się z koniecznością wzięcia pod uwagę wielu czynników. Są to: wiek osoby poszkodowanej, stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i czas trwania, nieodwracalność skutków w postaci obrażeń ciała oraz szanse na przyszłość.
Ważnym aspektem jest uwzględnienie sytuacji osobistej poszkodowanego. A więc negatywnych skutków wywołanych przez zaistniały wypadek i spowodowaną przez niego krzywdę. Nawet nieduży uszczerbek na zdrowiu może wiązać się z dyskomfortem psychicznym czy poczuciem życiowej bezradności. Oszpecenie, utrata lub ograniczenie sprawności fizycznej, zmiana aktywnego trybu życia, rezygnacja z uprawiania sportu, czy rozrywek wpływają niekorzystnie na samopoczucie, rodząc depresje lub niepewność.
Automatyczne przeliczanie stawek procentowych przyznawanych przez lekarzy-orzeczników zasiadających w komisjach lekarskich na wypłatę jest kierunkiem błędnym. Jest również krytykowane w tezach z orzecznictwa sądowego. Taka praktyka niektórych ubezpieczycieli oznacza nieudaną w praktyce próbę wyliczania szkody na osobie w sposób ścisły, co jest oczywiście skazane na niepowodzenie.
Zadośćuczynienie za szkody
Niejednokrotnie w decyzjach podejmowanych przez zakłady ubezpieczeń przywoływane jest kryterium stopy życiowej społeczeństwa jako elementu kształtującego wysokość przyznawanego zadośćuczynienia. Oczywiście kształtującego tak, by wypłata została zaniżona. Współcześnie akcentujemy funkcję kompensacyjną zadośćuczynienia, traktujemy przeciętną stopę życiową społeczeństwa jako pomocniczy środek przy miarkowaniu świadczenia pieniężnego. Ważną wypowiedź na temat tego problemu wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 września 2010r. (sygn akt II CSK 94/10). Sąd odniósł się z dezaprobatą do poglądu przekonującego o wpływie stopy życiowej osoby poszkodowanej na różnicowanie zasądzanych sum.
Zadośćuczynienie ma postać świadczenia jednorazowego. W uzasadnionych przypadkach może być wypłacona w kilku częściach jako tzw. bezsporna część odszkodowania, właściwe zadośćuczynienie. Dopłata występuje często w związku z pojawieniem się nowych okoliczności w sprawie, które pozwalają na bardziej kompletny, wnikliwszy obraz skutków zaistniałego zdarzenia.
Tabela uszczerbku
Ubezpieczyciele oraz ZUS stosują tabele uszczerbku na zdrowiu w przypadku wystąpienia urazów. Procent uszczerbku zależy od wielu czynników, również od przewlekłości urazu. W wypadkach często dochodzi do urazów głowy i mózgu oraz do urazu dłoni. Sprawdź jaki procent uszczerbku można uzyskać.
Aktualizacja z 17.09.2019 r.