Zgodnie z kodeksową zasadą, każdy kto wyrządził szkodę ze swej winy, powinien ją naprawić. Nie zawsze jest to jednak możliwe. W związku z tym w celu zrekompensowania szkód osób pokrzywdzonych w najcięższych przestępstwach ustawodawca przewiduje możliwość uzyskania stosownej kompensaty. Sprawdź kiedy ofiara może uzyskać odszkodowanie.
Rekompensata dla ofiar przestępstw ze Skarbu Państwa
Zasady i tryb przyznawania kompensaty szczegółowo określa ustawa o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych (Dz.U. z 2005 r., Nr 169, poz. 1415 ze zm.).
Kompensata przysługuje wyłącznie w ściśle określonych przypadkach i jest ograniczona do 12.000,00 zł. Dowiedź się w jakich przypadkach można dostać takie świadczenie.
Odszkodowanie tylko za trwały uszczerbek lub śmierć
Kompensata stanowiąca zawsze świadczenie pieniężne może być przyznana tylko ofiarom przestępstw lub ich osobom najbliższym. Nie istnieje możliwość uzyskania tego świadczenia za każdą szkodę spowodowaną każdym przestępstwem. Świadczenie można uzyskać tylko w związku z przestępstwem powodującym śmierć oraz ciężki uszczerbek na zdrowiu lub inne naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia. Nie ma znaczenia fakt, czy sprawca przestępstwa został wykryty, oskarżony lub skazany. Ważne jest jednak, że kompensata może być przyznana, wówczas gdy przestępstwo zostało popełnione na terytorium Polski na osobie obywatela polskiego lub innego obywatela państwa członkowskiego Unii Europejskiej.
W przeciwieństwie do cywilnej kompensaty za czyny niedozwolone ofiara wskazanego wyżej przestępstwa lub jej osoba najbliższa może otrzymać na podstawie tej ustawy kwoty, które pokrywają wyłącznie utracone zarobki lub inne środki utrzymania, koszty leczenia i koszty pogrzebu. Jednak i wtedy warunkiem jej przyznania jest brak możliwości uzyskania takiej rekompensaty z innych źródeł. Nie można jej uzyskać jeśli należy nam się odszkodowanie od sprawcy przestępstwa, z tytułu ubezpieczenia, ze środków pomocy społecznej. Przykładowo ofiara przestępstwa po wypadku samochodowym dostanie odszkodowanie z OC sprawcy pojazdu.
Bardzo często słyszymy o pobiciach. Ich skutki mogą być zarówno niewielkie dla zdrowia ale mogą też powodować trwały uszczerbek na zdrowiu. Sprawdź, czy wiesz jaka jest różnica między pobiciem a bójką. Czy wiesz że będąc poszkodowanym w bójce możesz dostać przyczynienie? Dowiedź się, kiedy można uzyskać odszkodowanie za pobicie. Przeczytaj jak wygląda proces uzyskania świadczenia.
Kto przyznaje rekompensatę za przestępstwo?
Kompensatę przyznaje sąd rejonowy, w którego okręgu zostało popełnione przestępstwo. Sąd nie działa z urzędu, dlatego dla otrzymania świadczenia niezbędne jest złożenie odpowiedniego wniosku z uzasadnieniem. Termin do złożenia wniosku o kompensatę to tylko 2 lata od dnia popełnienia przestępstwa. Po upływie tego terminu nie istnieje już możliwość na uzyskanie świadczenia, gdyż uprawnienie to wygasa. Po przeprowadzeniu postępowania, którego uczestnikiem jest także prokurator, sąd rejonowy wypłaca świadczenie w terminie miesiąca od uprawomocnienia się orzeczenia o przyznaniu kompensaty.
Jednak nie w każdym przypadku można liczyć na uzyskanie świadczenia, chociażby zostało popełnione określone przestępstwo, a zaistniała szkoda wskazana przez ustawę. Istotne jest, czy postępowanie karne zostanie umorzone w oparciu o jedną z przyczyn bądź też czy zostanie wydany wyrok uniewinniający. W razie ich zaistnienia świadczenie nie zostanie przyznane, a to które zostało wypłacone będzie musiało być zwrócone.
Kompensata dla ofiar niektórych przestępstw nie jest pełną formą odszkodowania, które poszkodowany może uzyskać w oparciu o przepisy prawa cywilnego. Daje jednak sposobność jakiegokolwiek wsparcia finansowego, gdy nie ma innych możliwości. Często może być jedynym świadczeniem, zwłaszcza gdy sprawca przestępstwa nie może zostać wykryty.
Przypadki niesłusznego zatrzymania lub aresztowania
Często słyszysz o zatrzymaniach lub aresztowaniach osób podejrzanych o pobicie, kradzież czy inne wykroczenie? Czasami policja dysponuje niepełną wiedzą lub zeznania świadków obciążają niewłaściwą osobę. Na początku śledztwa bez pełnej wiedzy może się okazać, że osoba niewinna zostanie osobą podejrzaną w śledztwie. Po uzyskaniu pełnych danych okazuje się, że dana osoba została niesłusznie aresztowana. Wpływa to na stan psychiczny tej osoby. Dodatkowo osoba niesłusznie oskarżona zmaga się potem z wieloma problemami w swoim środowisku. Dlatego też można uzyskać odszkodowanie za niesłuszne zatrzymanie lub aresztowanie. Dowiedź się jaka jest podstawa prawna takiego roszczenia. Sprawdź kiedy mija termin przedawnienia. Przeczytaj jakie kwoty odszkodowania mogą być zasądzone. Finalnie możesz też sprawdzić statystyki dotyczące wypłaty świadczenia za niesłuszne zatrzymanie.
Aktualizacja z 16.01.2020 r.