Należy odróżniać wypadek w drodze do pracy lub z pracy od wypadku przy pracy m. in. ze względu możliwość uzyskania świadczeń w ramach ubezpieczenia.
Definicja wypadku w drodze do pracy lub z pracy
Zgodnie z art. 57b ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wypadek w drodze do pracy lub z pracy, to zdarzenie nagłe i wywołane przyczyną zewnętrzną. Musi nastąpić w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego. Droga musi być najkrótsza i nie zostać przerwana.
Za drogę do pracy lub z pracy z reguły uznaje się trasę:
- z domu do pracy lub z pracy do domu;
- z innego zatrudnienia lub innej działalności, która stanowi tytuł ubezpieczenia rentowego;
- zwykłego wykonywania funkcji lub zadań zawodowych albo społecznych;
- do miejsca spożywania posiłków;
- do punktu odbywania nauki lub studiów.
Ewentualnie zdarzenie może zostać uznane za wypadek w drodze do pracy lub z pracy gdy:
- przerwanie drogi jest życiowo uzasadnione;
- czas na przebycie trasy nie przekracza granic potrzeby;
- droga była dla ubezpieczonego najdogodniejsza ze względów komunikacyjnych.
Co poszkodowany pracownik musi zrobić po wypadku w drodze do lub z pracy?
Poszkodowany pracownik musi niezwłocznie powiadomić o zdarzeniu swojego pracodawcę. Najczęściej odbywa się to drogą telefoniczną.
Obowiązek pracodawcy po wypadku
Pracodawca w ciągu 14 dni od uzyskania wiadomości o zdarzeniu musi sporządzić odpowiednie dokumenty tj. protokół powypadkowy lub kartę wypadku. Różnica między tymi dokumentami wynika z rodzaju umowy na którą był zatrudniony poszkodowany pracownik. Protokół lub karta są niezbędne, aby starać się o odpowiednie świadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Świadczenia, jakie pojawiają się z tytułu wypadku w drodze do pracy lub z pracy:
- wynagrodzenie chorobowe oraz zasiłek chorobowy w wysokości 100%. Podstawą brutto wynagrodzenia chorobowego jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie pracownika z okresu 12 miesięcy, poprzedzających miesiąc powstania niezdolności do pracy. Wynagrodzenie jest przez pierwsze 33 dni płatne przez pracodawcę potem wypłacane przez ZUS;
- zasiłek chorobowy przysługuje przez okres nie dłuższy niż 182 dni;
- świadczenie rehabilitacyjne wypłacane przez ZUS od 183 dnia po wypadku, jeżeli pracownik nadal jest niezdolny do pracy. Wynosi ono 90% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za okres pierwszych trzech miesięcy, 75% tej podstawy za pozostały okres;
- renta z tytułu niezdolności do pracy z ZUS.
Jednorazowe odszkodowanie z ZUS
Pracownik, który uległ wypadkowi w drodze do lub z pracy, nie może starać się o jednorazowe odszkodowanie z ZUS. Świadczenie to jest przyznawane w związku z wypadkiem przy pracy. Za wypadek przy pracy uważa się (art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych) nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć. Zdarzenie musi nastąpić w związku z pracą:
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
- w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Odszkodowanie za wypadek w drodze do lub z pracy
Poszkodowany pracownik w związku z wypadkiem może dochodzić odszkodowania za trwały uszczerbek na zdrowiu lub odszkodowanie za pobyt w szpitalu z własnej polisy NNW, lub ubezpieczenia grupowego. Można to zrobić bez względu na to, czy zdarzenie było wynikiem działania osoby trzeciej (wypadek komunikacyjny), czy też splotem nieszczęśliwych zdarzeń (np. poślizgnięcie się na schodach).
Zgodnie z art. 415 kc, gdy dojdzie do wykazania odpowiedzialności sprawcy wypadku, wówczas poszkodowany pracownik może wnieść o naprawienie szkody od tej osoby. Roszczeń można dochodzić z prywatnej kieszeni sprawcy, jak również jego OC np. polisy OC pojazdu czy właściciela dziurawego chodnika. Zgodnie z przepisami od sprawcy zdarzenia można dochodzić takich roszczeń jak:
- zadośćuczynienie za ból, cierpienie i rozstrój zdrowia;
- zwrot kosztów leczenia;
- rekompensata utraconego dochodu w związku z niezdolnością do pracy;
- zwrot kosztów dojazdów do placówek medycznych;
- rekompensata za zniszczone mienie;
- renta z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy;
- renta z tytułu zwiększonych potrzeb.
W przypadku śmierci poszkodowanego pracownika w drodze do lub z pracy jego najbliżsi mogą uzyskać z OC sprawcy:
- zadośćuczynienie,
- stosowne odszkodowanie,
- zwrot kosztów pogrzebu,
- rentę alimentacyjną.
Aktualizacja 22.10.2019