Intercyza, czyli umowa ustanawiająca majątkową rozdzielność między małżonkami należy wciąż do rzadkości. W zdecydowanej większości przypadków z dniem ślubu pomiędzy małżonkami z mocy ustawy powstaje tzw. małżeńska wspólność majątkową, co oznacza, że nabyte w czasie jej trwania rzeczy, w tym samochody są „wspólne”. Do niedawna nie tylko w orzecznictwie sądów powszechnych, ale także samego Sądu Najwyższego brak było jednolitego stanowiska w sprawie odpowiedzialności z ubezpieczenia o.c. posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody na osobie wyrządzone przez kierującego pasażerowi, będącemu jako małżonek kierowcy współposiadaczem pojazdu.
Szkoda wyrządzona współwłaścicielowi samochodu w trakcie kolizji lub wypadku
Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. ubezpieczyciel z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zobowiązany jest do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Punktem wyjścia więc była odpowiedź na pytanie czy w przypadku roszczeń odszkodowawczych z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody na osobie za „osobę trzecią” może być uznany małżonek sprawcy szkody, w sytuacji gdy pojazd jest objęty ustawową małżeńską wspólnością majątkową ? Ostatecznie wszelkie wątpliwości rozwiała Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 07 lutego 2008 r. o sygn . III CZP 115/07 ( Opubl: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna rok 2008, Nr 9, poz. 96, str. 22) podjęta wskutek zapytania Rzecznik Ubezpieczonych, w której Sąd Najwyższy stwierdził, że: ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność gwarancyjną wynikającą z umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody na osobie wyrządzone przez kierującego pojazdem, w tym także pasażerowi będącemu wraz z kierowcą współposiadaczem tego pojazdu.
Szkoda wyrządzona właścicielowi pojazdu, gdy kierującym była inna osoba
Jeszcze wcześniej, rozpoznając zagadnienie prawne odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez kierującego pojazdem sprawcę wypadku drogowego wobec poszkodowanego pasażera, który wraz z inną osobą był współposiadaczem pojazdu, Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 19 stycznia 2007 r. o sygn. III CZP 146/06 ( Opubl: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna rok 2007, Nr 11, poz. 161, str. 20) wyjaśnił, że: zakład ubezpieczeń odpowiada z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkodę na osobie, wyrządzoną przez kierowcę jego posiadaczowi lub współposiadaczowi.
Kiedy więc należy się odszkodowanie dla poszkodowanego?
Reasumując: w przypadku szkód osobowych opartych na ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych ubezpieczyciel odpowiada zarówno za szkody wyrządzone właścicielowi pojazdu przez osoby obce jak i przez współwłaściciela, w tym także małżonka. Tak więc jeżeli właściciel pojazdu oddał go w chwilowe posiadanie innej osobie, która spowodowała wypadek, w wyniku którego właściciel doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia jest on uprawiony do dochodzenia od ubezpieczyciela należnego odszkodowania obejmującego wszelkie wynikłe z tego powodu koszty jak i zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. To samo dotyczy sytuacji, gdy sprawcą jest współposiadacz pojazdu np. małżonek czy wspólnik spółki cywilnej.
Czy ubezpieczyciel może w takiej sytuacji zaniżyć odszkodowanie?
Niestety każda osoba starając się o odszkodowanie z polisy OC pojazdu może się spotkać ze znacznymi zaniżeniami kwoty. Pierwsza decyzja ubezpieczyciela jest bardzo często niska, więc nie warto się podawać. Poszkodowany ma możliwość złożyć odwołanie, negocjować ugodę czy wejść na drogę sądową. Jeżeli samemu nie chcemy się tym zajmować, możemy zlecić prowadzenie sprawy adwokatowi, radcy prawnemu czy kancelarii odszkodowawczej. Więcej o podstawowych informacjach w przypadku wypadku komunikacyjnego znajdziesz w Vademecum.
Aktualizacja z dnia 23.08.2019 r.