Urazy przedramienia i łokcia

Złamania kości przedramienia

Kości przedramienia najczęściej ulegają złamaniom przy upadku podczas poślizgnięcia, potknięcia na chodniku czy potrącenia przez pojazd. Również w wypadkach komunikacyjnych, gdy ktoś próbuje się obronić przed uderzeniem w kokpit lub poprzedzający fotel. W przypadku uderzenia ciężkim przedmiotem (lub upadku ciężkiego przedmiotu na rękę) także może dojść do złamania jednej lub obu kości przedramienia, w najcięższych przypadkach także z przemieszczeniem odłamów.

Czasami dochodzi jedynie do pęknięcia kości, które potocznie nazywa się złamaniem zielonej gałązki jest to złamanie podokostnowe, które wymaga jedynie opatrunku gipsowego bez nastawienia złamania ( nazwa pochodzi od naderwania młodej gałązki, którą utrzymuje się na otaczającej ją zielonej korze).

Rodzaje złamania nadgarstka

• złamania nadgarstka – czyli złamania nasady dalszej kości promieniowej, łokciowej lub równocześnie obu kości, gdy upadek następuje na zgięty grzbietowo lub dłoniowo nadgarstek
• złamania trzonu kości – a więc złamanie kości w okolicy środkowej ramienia, od uderzenia, zmiażdżenia, upadku na przywiedzioną rękę
• złamanie głowy i szyjki kości – zazwyczaj od urazu bezpośredniego, także od upadku na wyprostowaną rękę
• złamania końca bliższego – złamania w okolicy łokcia, powstają na skutek upadku na łokieć
• złamania wyrostka łokciowego lub dziobiastego – uraz kości łokciowej, występuje przy zwichnięciu łokcia

Złamanie nadgarstka  to konsekwencja upadku na dłoń przy próbach podparcia się na niej podczas upadku, występuje szczególnie u osób starszych, ale także u dzieci jako efekt upadku z roweru czy potrącenia przez pojazd. Jest to jeden z najczęstszych urazów powypadkowych wśród złamań ręki. Więcej o urazie złamania nadgarstka przeczytasz TUTAJ.

Wyróżniamy 2 rodzaje złamań nasady dalszej kości promieniowej:

• złamanie Collesa – nazywane także złamaniem kości promieniowej w miejscu typowym – gdy cały ciężar ciała opera się na dłoni i dochodzi do złamania kości w okolicach ok 2 cm od nadgarstka. Choć dotyczy kości przedramienia bardzo często uważany jest za uraz nadgarstka.
• złamanie Smitha – to złamanie do którego dochodzi, gdy dłoń jest zgięta grzbietowo. Przy złamaniach bez przemieszczenia wystarczy opatrunek gipsowy, lecz poważniejsze złamania (z przemieszczeniem odłamów) wymagają stabilizacji płytką i unieruchomienia.

Złamania przedramienia

Złamania w okolicach przedramienia to poważne urazy, szczególnie ze względu na możliwe do wystąpienia powikłania pourazowe. Ze względu na dość skomplikowaną budowę nadgarstka, występujące w nim nerwy i więzadła odpowiedzialne za ruchy dłonią i palcami, każde złamanie wiąże się z ryzykiem poważnego ograniczenia ruchomości. Złamania otwarte lub z przemieszczeniem wymagają zabiegów operacyjnych. Również ze względu na możliwość ucisku kości na nerw, czy w konsekwencji utrzymania zbyt ciasnego opatrunku gipsowego, może dojść do ograniczenia ruchomości nadgarstka lub chwytliwości palców.  Konieczna jest intensywna rehabilitacja i ciągłe usprawnianie, aby przywrócić sprawność ręce.

Unieruchomienie gipsowe lub orteza – szczególnie gdy dotyczy to ręki wiodącej – bardzo utrudnia codzienne funkcjonowanie. Osoba Poszkodowana wymaga pomocy i opieki osób trzecich, czasem profesjonalnej opieki pielęgniarki. Warto pamiętać, iż poniesione z tego tytułu koszty ubezpieczyciel powinien zrefundować przy ocenie należnego odszkodowania. 

Amputacja przedramienia

O ile urazy złamania stanowią poważny uszczerbek na zdrowiu, możliwe jest jednak uzyskanie znacznej poprawy stanu zdrowia przez rehabilitację czy zabieg naprawczy. Niestety w wyniku wypadków w rolnictwie lub wypadków przy pracy dochodzi też do amputacji urazowej na poziomie nadgarstka lub przedramienia. Część przedramienia  uniemożliwia chwytanie i podnoszenie przedmiotów. Możliwe jest przystosowanie protezy, lecz jest to proces kosztowny i długotrwały.

Tabela uszczerbku – urazy nadgarstka i przedramienia

Uraz	Procent trwałego lub stałego uszczerbku na zdrowiu	Możliwa kwota odszkodowania
Złamania w obrębie dalszych nasad jednej lub obu kości przedramienia, powodujące ograniczenia ruchomości nadgarstka, ruchów obrotowych przedramienia, ruchomości palców  i zniekształcenia – w zależności od stopnia zaburzeń czynnościowych:
bez lub z niewielkim zniekształceniem bez istotnych zaburzeń ruchomości, (złamania bez przemieszczenia)	r. prawa 1-3 %  r. lewa 1-2%	1 000 – 10 000zł
średniego stopnia ze średnim ograniczeniem	r. prawa 3-10%  r. lewa 2-8%	2 000 – 25 000zł
ze znacznym zniekształceniem, dużym ograniczeniem ruchomości	r. prawa 15-25%  r. lewa 10-20%	10 000 – 60 000zł
Ograniczenia ruchomości w obrębie nadgarstka w następstwie jego uszkodzeń (skręcenia, zwichnięcia, złamania kości nadgarstka, martwice aseptyczne tych kości) z ograniczeniem ruchomości
ograniczenie ruchomości	r. prawa 5-10% r. lewa 3-8%	3 000 – 25 000zł
ograniczenie ruchomości dużego stopnia	r. prawa 10-20% r. lewa 8-15%	8 000 – 40 000zł
ograniczenie ruchomości dużego stopnia z ustawieniem ręki czynnościowo niekorzystnym	r. prawa 20-30% r. lewa 15-25%	15 000 –  65 000zł
Złamania trzonów jednej lub obu kości przedramienia – w zależności od przemieszczeń, zniekształceń i zaburzeń czynnościowych
ze zniekształceniem i znacznymi zaburzeniami	r. prawa 5-15%  r. lewa 3-10%	3 000 – 35 000zł
ze znacznym zniekształceniem, dużym ograniczeniem ruchomości i zmianami wtórnymi	r. prawa 15-35%  r. lewa 10-30%	10 000 – 80 000zł
Uszkodzenie przedramienia powikłane zapaleniem kości, przetokami, obecnością ciał obcych, ubytkiem tkanki kostnej i zmianami neurologicznymi (dodatkowo ponad uszczerbek związany z urazem)	dodatkowo 5 -15%	dodatkowo 5 000 – 40 000zł
Staw rzekomy k. promieniowej	prawy 30%  lewy 25%	25 000 – 65 000zł
Staw rzekomy k. łokciowej	prawy 20% lewy 15%	15 000 – 45 000zł
Utrata przedramienia w sąsiedztwie stawu nadgarstkowego	r. prawa 55%  r. lewa 50%	50 000 – 120 000zł
Utrata kończyny w obrębie przedramienia	r. prawa 55 -65%  r. lewa 50-60%	50 000 – 140 000zł

Urazy łokcia

Upadki na łokieć to częste konsekwencje poślizgnięć czy potknięć, także w komunikacji miejskiej przy ostrym hamowaniu. Nawet stłuczenie czy skręcenie łokcia może mieć poważne konsekwencje i powodować ograniczenie jego ruchomości. Zwichnięcie czy złamanie wyłącza prawie całkowicie całą kończynę górną, gdyż unieruchomienie na temblaku lub w ortezie wyklucza jej normalne funkcjonowanie.

W obrębie stawu łokciowego znajdują się trzy stawy otoczone jedną torebką stawowo, zaś jego stabilizację stanowią więzadła, które bardzo łatwo wskutek urazów ulegają uszkodzeniom.

Upadek na zgięty lub przekręcony łokieć, wykręcenie lub nadwyrężenie może powodować skręcenie lub zwichnięcie stawu łokciowego. Typowymi objawami skręcenia są ból, obrzęk, niemożność skręcenia czy zgięcia przedramienia. Niejednokrotne staw pozostaje w niewygodnej, lecz wymuszonej przez skręcenie pozycji.

Leczenie urazów łokcia

Leczenie wymaga odpowiedniego nastawienia i stabilizacji – orteza lub temblak. W takim wypadku nie można wykonywać żadnych ruchów ramieniem, co znacznie utrudnia codzienne funkcjonowanie. W przypadku, gdy to ręka wiodąca ulega urazowi, Poszkodowany wymaga pomocy zarówno przy samoobsłudze a także przygotowaniu posiłków. Pozornie niegroźne zwichnięcie całkowicie wyklucza z funkcjonowania całą rękę. Konieczna jest rehabilitacja oraz odciążenie urażonej kończyny.  Nie należy więc forsować ramienia, podnosić czy dźwigać cięższych przedmiotów, aż do całkowitego zagojenia i zaleczenia.

Częstym powikłaniem jest zapalenie torebki stawowej oraz zmiany zwyrodnieniowe, w tym także neuropatie lub uszkodzenia nerwu łokciowego.

Złamania w obrębie łokcia

W przypadku, gdy upadek następuje na wyprostowaną rękę może dojść do złamania głowy kości promieniowej, co objawia się silnym bólem, problemem z poruszaniem stawem łokciowym czy całym przedramieniem, ale również widoczną zmianą obrysu stawu łokciowego.

Złamanie w obrębie łokcia może być:

• bez przemieszczenia – wymaga jedynie leczenia zachowawczego, temblaka i rehabilitacji
• brzeżne z przemieszczeniem – konieczna jest repozycja, unieruchomienie gipsowe i usprawnienie
• złamaniem z rozwałkowaniem – wymaga już operacyjnej repozycji i unieruchomienia. W najpoważniejszych przypadkach konieczne może być nawet usunięcie głowy kości promieniowej, co destabilizuje staw i powoduje utratę jego funkcji

Staw łokciowy łączy 3 kości –  promieniową i łokciową oraz ramienną, dlatego złamania w okolicach łokcia mogą dotyczyć:

• nasady dalszej kości ramiennej – od upadku na zgięty łokieć lub przy całkowicie wyprostowanej kończynie górnej
• złamania nasady bliższej kości promieniowej – gdy upadek nastąpi na wyprostowaną, lecz lekko zgiętą rękę.
• złamania wyrostka łokciowego – przy uderzeniu ciężkim przedmiotem lub urazach bezpośrednich

Leczenie złamanego łokcia

Każde z powyższych złamań, jest poważnym urazem, który wymaga dokładnej diagnostyki (badane RTG lub rezonans magnetyczny), nastawienia i stabilizacji złamania – często podczas skomplikowanej operacji chirurgicznej wraz ze użyciem metalowych płyt lub śrub. Długotrwałe unieruchomienie gipsowe (w pozycji zgiętego łokcia) może powodować deformację stawu lub jego zastanie. Rekonwalescencja powypadkowa wymaga długotrwałej rehabilitacji i ćwiczeń obciążeniowych.

Częstą konsekwencją złamań w obrębie stawu łokciowego jest utrata pełnej ruchomości w obrębie łokcia  oraz siły i mobilności całego przedramienia.  Może również dojść do uszkodzenia nerwów i więzadeł – w konsekwencji zaburzeń czucia, ruchomości dłoni i palców a nawet utraty funkcji chwytnej ręki.

Powikłania po złamaniach w obrębie łokcia

• ograniczenie ruchomości łokcia
• niedowład lub porażenie mięśni
• deformacja stawu łokciowego
• przykurcze (brak możliwości pełnego wyprostu)
• zapalenia stawu
• łokieć tenisisty
• brak możliwości podnoszenia cięższych przedmiotów
• niestabilność stawu łokciowego
• staw rzekomy 

Tabela uszczerbku – urazy łokcia

Uraz	Procent trwałego lub stałego uszczerbku na zdrowiu	Możliwa kwota odszkodowania
Uszkodzenia łokcia – zwichnięcia,  skręcenia, uszkodzenia tkanek miękkich, skóry oraz zaburzenia neurolo­giczne – w zależności od blizn, ogra­niczenia ruchów, zaników mięśni, przemieszczeń, zniekształceń, deficytów neurologicznych
zmiany niewielkiego stopnia	prawy 1-5 %  lewy 1-4%	1 000 – 15 000zł
zmiany średniego stopnia	prawy 5-15%    lewy 4-10%	4 000 –  35 000zł
zmiany dużego stopnia, przetoki	prawy 15-45%  lewy 10-40%	10 000 – 35 000zł
Złamania w obrębie łokcia (nasada dalsza kości ramiennej, nasada bliższa kości promieniowej i łokciowej) – w zależności od zniekształceń i ogra­niczenia ruchów w stawie łokciowym oraz deficytów neurologicznych
niewielkie zmiany- z niewielkim przemieszczeniem, ograniczeniem ruchomości	r. prawa 5-15%  r. lewa 5-10%	5 000 – 35 000zł
duże zmiany – ze znacznym zniekształceniem, dużym ograniczeniem ruchomości i ze znacznym przykurczem	r. prawa 15-30%  r. lewa 10-25%	10 000 – 65 000zł
Zesztywnienie stawu łokciowego
w zgięciu zbliżonym do kąta prostego i z zachowanymi ruchami obro­towymi przedramienia	prawy 30%  lewy 25%	25 000 – 65 000zł
z brakiem ruchów obrotowych	prawy 35% lewy 30%	30 000 – 75 000zł
w innych ustawieniach – w zależności od przydatności czynnościowej kończyny	prawy 30-45% lewy 25-40%	25 000 – 85 000zł
Staw rzekomy k. promieniowej	prawy 30%  lewy 25%	25 000 – 65 000zł
Staw rzekomy k. łokciowej	prawy 20% lewy 15%	15 000 – 45 000zł
Utrata kończyny górnej na poziomie stawu łokciowego	r. prawa 65%  r. lewa 60%	60 000 – 140 000zł

Odszkodowanie z ubezpieczenia OC sprawcy

Na Polskich drogach dochodzi nie tylko do kolizji drogowych, ale także do poważnych wypadków, w których obrażenia mogą być rozległe. Jednymi z konsekwencji takiego wypadku mogą być urazy nadgarstka, przedramienia czy łokcia. Jako poszkodowany masz prawo uzyskać odszkodowanie z ubezpieczenia OC sprawcy zdarzenia. W Vademecum poszkodowanego po wypadku komunikacyjnym dowiesz się więcej o procesie uzyskania odszkodowania w takim przypadku.

Aktualizacja z 29.08.2019 r.