Za wypadek przy pracy uznajemy zgodnie z definicją zdarzenie związane z pracą, nagłe, spowodowane przyczyną zewnętrzną. Z reguły złożoną z kilku czynników: ludzkich, organizacyjnych czy technicznych.
Najbardziej dominujące pod względem ilości wypadków są niezmiennie branże takie jak:
- transportowa,
- przemysłowa,
- budowlana.
Niezależnie jednak od rodzaju pracy, każdy pracownik może być narażony na wypadek przy pracy. Pozostaje tylko kwestia jak może być on ciężki i do jakiego uszczerbku może doprowadzić. Do zadań pracodawcy m.in. należy oszacowanie tzw. ryzyka zawodowego na jakie w danej pracy są potencjalnie narażeni jego pracownicy.
Najczęstsze przyczyny wypadków przy pracy
Z danych GUS wynika, że winę za prawie 60% zdarzeń ponosi:
1. Czynnik ludzki, czyli nieprawidłowe zachowanie się pracownika;
2. Niewłaściwy stan maszyn, urządzeń lub innych przedmiotów używanych do pracy;
3. Niewłaściwe użytkowanie wyżej wymienionych.
Zdarzenia w pracy można również podzielić na powodujące określone następstwa:
1. O małej szkodliwości czyli takie, które nie powodują dłuższej niezdolności do pracy ani większych dolegliwości:
- niewielkie zranienia, potłuczenia i podrażnienia,
- słabe zatrucia,
- związane z powyższymi słabe bóle głowy, mięśni i innych części ciała.
2. O średniej szkodliwości czyli powodujące większe, długotrwałe dolegliwości o umiarkowanym nasileniu, często nawracające oraz dłuższą niezdolność do pracy:
- poważniejsze zranienia (np. głowy, mięśni, ścięgien) ,
- oparzenia o niedużej powierzchni,
- proste złamania.
3. O dużej szkodliwości a więc powodujące długotrwałą nieobecność w pracy lub nawet niemożność powrotu do niej, skutkujące bardzo poważnymi dolegliwościami oraz najczęściej trwałym uszczerbkiem na zdrowiu albo nawet śmiercią:
- mnogie i skomplikowane złamania oraz zmiażdżenia (najczęściej kończyn)
- uszkodzenia narządów,
- oparzenia dużej powierzchni ciała.
Wypadki przy pracy. Rodzaje oraz najczęstsze urazy.
1. Potknięcia, poślizgnięcia i upadki – występują w zasadzie najczęściej, niezależnie od branży. Często nie są też groźne, jednak bywają i takie, gdzie skutki są bardzo poważne: np. podczas upadku z wysokości.
Urazy do jakich wówczas dochodzi to z reguły:
- potłuczenia, otarcia oraz siniaki,
- złamania kończyn czy żeber (proste lub mnogie i skomplikowane),
- urazy głowy i mózgu (od potłuczeń i wstrząsu do poważnych urazów mózgu np. krwiaki, obrzęki),
- obrażenia narządów wewnętrznych,
- urazy kręgosłupa (od zwichnięć i potłuczeń aż do złamań).
2. Uderzenia przez spadające przedmioty, przygniecenia – często występujące, np. podczas rozładunków, pracy w magazynach, kiedy pracownik musi ściągnąć towar z określonej wysokości.
Obrażenia najczęściej wtedy występujące to:
– urazy głowy i mózgu (od potłuczeń aż do urazów śródczaszkowych i powikłań neurologicznych);
– obrażenia kończyn górnych i dolnych (zwichnięcia, potłuczenia i złamania).
3. Rany cięte, kłute oraz szarpane – spowodowane z reguły przez maszyny oraz inne urządzenia, którymi pracownik posługuje się podczas pracy. Bywa, że zdarzenie spowodowane działaniem takiego środka materialnego kończy się na powierzchownych ranach, jednak często dochodzi tutaj do poważniejszych uszkodzeń, powodujących niejednokrotnie trwałe kalectwo.
Najczęściej występujące urazy to :
- urazy kończyn górnych czyli tych najbardziej narażonych podczas kontaktu z tego typu urządzeniami.
Oprócz wspomnianych powierzchownych zranień, może tutaj dojść do przecięcia lub naderwania mięśni oraz ścięgien, zmiażdżenia czy też nawet amputacji zarówno części jak i całej kończyny.
Inne zagrożenia z jakimi pracownik może spotkać się w pracy, nie związane z konkretnym zdarzeniem a już ryzykiem choroby zawodowej to:
- narażenie na hałas (najczęściej w przemyśle),
- toksyczne opary (przemysł),
- RSI – czyli urazy przeciążeniowe, spowodowane chronicznym przeciążeniem mięśni oraz ścięgien.
W powyższych przypadkach konieczne jest wdrożenie działań prewencyjnych takich jak odpowiednie szkolenia pracowników, zapewnienie im odpowiedniej odzieży ochronnej oraz właściwe wyposażenie stanowisk pracy