Kredytobiorcy w walucie obcej, najczęściej tzw. „frankowicze”, którzy wygrali z bankami w sądach, często decydują się na dochodzenie odszkodowania i zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych. Wskazując, że praktyki stosowane przez banki czy firmy windykacyjne są przyczyną rozwodów, rozpadu rodzin, zniszczonych relacji z bliskimi, problemów ze zdrowiem, depresji, stresu a wręcz czasem i biedy.
Czemu frank szwajcarski drożeje?
- wiele raportów makroekonomiczny przekonuje inwestorów, że globalna recesja jest coraz bardziej realnym scenariuszem;
- „epicentrum spowolnienia ma miejsce w Europie, co nakłada na EBC presję na luzowanie pieniężne”
- zanikają różnice w rynkowe stopach procentowych pomiędzy strefą euro a Szwajcarią;
- kurs euro spada wobec franka i w konsekwencji rośnie kurs franka do złotego;
- awersja do ryzyka przekłada się na odpływ kapitałów z rynków wschodzących;
- kryzysy walutowe np. w Argentynie.
Zachęcam do zapoznania się z artykułem w temacie zapisów abuzywnych w umowach frankowych.
O co walczą frankowicze?
Kredytobiorcy, jakimi są frankowicze, w powództwach wytoczonych przeciwko bankom wykazują, że kredyty, jakie zaciągali we frankach w dużej mierze opierały się na zapisach abuzywnych, czyli niedozwolonych postanowieniach umownych. W ten sposób kwestionując mechanizmy przeliczania kursu waluty oraz żądając rozliczenia dokonanych na rzecz banku spłat ponad to, co oni, czyli konsument powinien rzeczywiście wpłacić.
W przypadku wygranej przed sądem, kredytobiorca odzyskuje środki, które przekazał bankowi przez zastosowanie nieuczciwego mechanizmu wymiany waluty, pozostałą kwotę musi normalnie spłacić. Jednakże, gdy po wyeliminowaniu klauzul niedozwolonych sąd stwierdza nieważność całego kontraktu, wówczas strony muszą dokonać zwrotu wszystkiego, co sobie świadczyły, czyli konsument oddaje wszystkie pożyczone przez bank pieniądze, a bank wszystkie spłacone raty.
Przeczytaj więcej o przedawnieniu roszczeń.
Podstawa prawna odszkodowania
Art. 23 Kodeksu cywilnego mówi, że dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Ten, kogo dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, ma prawo żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne.
Zgodnie z art. 415 KC (Kodeksu cywilnego) każdy, kto ze swojej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.
Kredytobiorcy, którzy domagają się odszkodowania, muszą wykazać szkodę lub krzywdę, którą ponieśli wskutek bezprawnego (ich zdaniem) działania banku. Obowiązek spłaty znacznie wyższej kwoty niż ta zaciągnięta to za mało, niezbędne w całym procesie likwidacji szkody są dowody potwierdzające negatywne następstwa działania banku czy windykacji w tym zaświadczenia lekarskie, czy wykazanie związku przyczynowo skutkowego między zaciągnięciem kredytu a zdarzeniami z ostatnich lat, jak chociażby rozpad rodziny i rozwód.
Naruszenie dóbr osobistych przy umowach kredytu frankowego?
Umowy kredytów pseudofrankowych, niestety wyrządziły sporo krzywd w życiu Frankowiczów: zawiedzione zaufanie, życie w strachu przed nieustannie rosnącym długiem, lęk przed coraz wyższymi ratami. Dodatkowo niestety wielokrotnie windykatorzy przekraczali dopuszczalne granice przy egzekucji długów, naruszając ty, dobre imię i wizerunek kredytobiorcy.
Wiele pozwów Frankowiczów o odszkodowanie opiera się na dotychczasowym orzecznictwie dotyczącym m.in. naruszeń dóbr osobistych przez firmy windykacyjne. M. in. mowa tu o wyroku z 15 lutego 2013 r., sygn. akt I ACa 31/13 Sądu Apelacyjny we Wrocławiu „Działanie firmy windykacyjnej, która lekceważy obywatela i niezgodnie z zasadami współżycia społecznego, dobrymi obyczajami wymusza na nim przez nękanie go w różny sposób spłatę długu, co do którego zgłosi on zarzut przedawnienia lub uznał żądanie za bezpodstawne, jest naruszeniem dóbr osobistych, a konkretnie wolności, miru domowego i prywatności”
Wysokość odszkodowania za naruszenie dóbr osobistych przez banki
Biorąc pod uwagę kodeks cywilny, kredytobiorcy mogą domagać się zadośćuczynienia, jak również zwrotu kosztów, jakie pojawiły się np. w związku z leczeniem, utraconymi dochodami w wyniku utraconej pracy czy też choroby (np. depresja), która jest następstwem bezprawnego działania banku. Obecnie postępowania sądowe trwają i orzecznictwo nie jest jeszcze ugruntowane. Zapewne standardy będą kształtować się kilka najbliższych lat.
Więcej o wyroku TSUE w sprawie frankowicza przeczytasz tutaj.