Nie tylko niewłaściwie przeprowadzona operacja lub zaniedbanie lekarza w opiece nad pacjentem jest błędem medycznym. Również przepisanie niewłaściwego leku lub w niewłaściwej dawce uważa się za błąd w sztuce lekarskiej. Jeśli skutkiem jest pogorszenie stanu zdrowia pacjenta, to jest podstawa do ubiegania się o odszkodowanie.
Błąd medyczny dotyczący leków może mieć różną formę. W każdym z przypadków, jeśli dochodzi do uszczerbku na zdrowiu pacjenta, mamy do czynienia z błędem medycznym. Poniższy artykuł pomoże Ci zweryfikować, kiedy i w jakich sytuacjach można uzyskać odszkodowanie.
Przepisanie lub podanie niewłaściwego leku – błąd terapeutyczny
Podczas wizyty lekarskiej w przychodni, ale również podczas hospitalizacji czy wypisu ze szpitala lekarz zapisuje odpowiednią do schorzenia dawkę leku. Jeśli zdarzy się sytuacja, w której pacjentowi zostanie zalecona kuracja niewłaściwym lekiem, nie tylko nie zostanie wyleczona choroba, ale również w organizmie mogą zajść procesy, które spowodują uszkodzenie narządów lub struktur organizmu. W takim przypadku nie tylko wydłuży się leczenie głównego schorzenia. Może również dojść do nieodwracalnych szkód spowodowanych działaniem niewłaściwego leku.
Każdy lek, nawet dostępny bez recepty ma wpływ na funkcjonowanie organizmu. Leki zapisywane przez lekarzy czy specjalistów, mają silniejsze działanie, skutki niepożądane, a także możliwe powikłania.
Niestety nie zawsze skutki użycia niewłaściwego leku są od razu widoczne. Objawy mogą ujawnić się nawet do kilku lat od użycia. W takim wypadku konieczne jest udowodnienie związku przyczynowo-skutkowego między nieprawidłową kuracją a powikłaniami.
Podanie lub przepisanie niewłaściwej dawki leku – błąd terapeutyczny
Zarówno przepisanie, jak i podanie (podczas hospitalizacji) niewłaściwej dawki leku może być zaniedbaniem ze strony lekarza prowadzącego. Jeśli dana choroba wymaga zastosowania silnie skoncentrowanej dawki leku, a wprowadzona farmakoterapia nie będzie wystarczająca, leczenie będzie nieskuteczne. Tym samym może to niebezpiecznie wydłużyć proces leczenia lub być nawet bezpośrednim zagrożeniem dla życia lub zdrowia pacjenta.
Równocześnie przepisanie zbyt dużej dawki leku może spowodować przedawkowanie przez pacjenta, co również stanowi zagrożenie dla organizmu. Także zwiększenie dawki leków silnie uzależniających może spowodować wystąpienie uzależnienia. Takie leczenie jest potem długotrwałe i bardzo uciążliwe. Dobór optymalnej dawki oraz jej dostosowanie do stanu pacjenta jest zadaniem lekarza. Tak więc każde uchybienie w tym zakresie może być błędem medycznym. W trosce o swoje bezpieczeństwo pytajmy lekarza o zapisane leki. Pamiętaj też o czytaniu dołączonej do leku ulotki. Jeśli coś Cię zaniepokoi, zapytaj lekarza lub farmaceutę.
Nieprawidłowe łączenie leków – błąd terapeutyczny/techniczny
W trakcie leczenia lekarz prowadzący powinien zapoznać się z historią choroby pacjenta, w tym także dokumentacją z poprzednich hospitalizacji lub farmakoterapii. Przeprowadza również wywiad z pacjentem, rozpytując o stosowane leki, także choroby czy alergie. Jeśli lekarz nie zapyta Cię o zażywane leki czy alergię, sam o tym wspomnij.
Jeśli więc zostało ujęte w dokumentacji medycznej stosowanie leków reagujących z innymi lub pacjent potwierdza stosowanie stałych leków wchodzących w niepożądaną reakcję – należy wykluczyć wszelkie zagrożenie związane z równoczesnym stosowaniem dwu lub więcej farmaceutyków.
Wiedza i doświadczenie medyczne lekarza powinny pozwalać na ocenę, czy dany lek można zastosować łącznie z innym. Powszechnie wiadomo, że łączenie danej gruby leków jest bardzo niebezpieczne i może wywołać skutki uboczne.
Brak aktualnej wiedzy medycznej lub znajomości skutków ubocznych leków przez lekarza może powodować znaczne szkody w organizmie pacjenta. Łączenie silnie działających leków może wywołać wstrząs organizmu lub realnie zagrozić życiu i zdrowiu pacjenta.
Alergia na leki – błąd terapeutyczny
Przed każdorazowym przepisaniem inwazyjnego leku, lekarz powinien przeprowadzić z pacjentem wywiad, wskazujący na schorzenia współistniejące oraz alergie. W przypadku alergii lub nietolerancji pewnych substancji lekarz powinien wykluczyć stosowanie tych leków lub zmniejszyć ich dawkowanie do wartości bezpiecznej. W takim przypadku powinien także uwzględnić stosowane przez pacjenta stałe leki przeciwalergiczne, aby prawidłowo dobrać leczenie i nie stosować wspólnie leków, których połączenie jest groźne dla pacjenta.
Pominięcie dawki lub niewłaściwy czas podania leku – błąd terapeutyczny/organizacyjny
Taka sytuacja ma miejsce szczególnie w trakcie hospitalizacji lub leczenia stacjonarnego. W przypadku kuracji doraźnych konieczne jest podanie leku niezwłocznie po pojawieniu się objawów chorobowych oraz stosowanie regularnej kuracji przez określony okres. Jeśli więc dojdzie do zaniedbania w pominięciu dawki leku lub jego opóźnionego podania – kuracja nie będzie skuteczna. Bowiem w przypadku poważnych chorób czy zakażeń – to właśnie szybki czas podania leku jest najważniejszy.
Może to być błąd związany także z niewłaściwą organizacją pracy (błąd organizacyjny) w przychodni lub szpitalu. Może to spowodować, iż rozpoczęcie leczenia jest znacznie opóźnione. Także braki kadrowe mogą powodować, że leczenie nie jest przeprowadzane prawidłowo. Za takie zaniedbanie odpowiada jednak zarządca placówki medycznej.
Pomyłka podczas roznoszenia, wydawania leków podczas hospitalizacji – błąd organizacyjny
To również jeden z poważniejszych błędów organizacyjnych, których konsekwencje odczuwają pacjenci. Jeśli podczas roznoszenia leków, czy ich wydania, nastąpi pomyłka i leki innego pacjenta przyjmie chory na całkowicie inne schorzenie, nie tylko przerwie prowadzoną kurację, ale również może to zagrozić jego zdrowiu, gdy przyjęte leki są bardzo inwazyjne.
W takim przypadku wydawać by się mogło drobna ludzka pomyłka może mieć bardzo poważne konsekwencje, a nawet spowodować trwały uszczerbek na zdrowiu czy śmierć pacjenta.
Nieodpowiednia droga podania leku – błąd terapeutyczny/organizacyjny
Jeśli dawka leku zostanie podana nieodpowiednio np. w przypadku podania leku domięśniowo zamiast dożylnie, jego wchłonięcie będzie zaburzone. Co za tym idzie działanie nie będzie prawidłowe. Jeśli zaś lek zostanie podany w sposób, który sprzyja jego szybszemu przyswojeniu np. dożylnie – nawet nieznaczna dawka leku może zadziałaś zbyt drastycznie i spowodować szkody w organizmie pacjenta. Błąd ten może być spowodowany błędnym zaleceniem lekarza prowadzącego, ale również nieprawidłową organizacją pracy, czy brakiem sprawowania kontroli nad personelem medycznym.
Niewłaściwe oznakowanie – błąd organizacyjny/techniczny
Jeśli leki przechowywane są w niewłaściwy sposób, nieprawidłowo oznakowane lub dojdzie do zamiany opakowania leku – może to spowodować nieprzewidziane skutki dla pacjenta, któremu lek zostanie podany. W tym przypadku do błędu medycznego może dojść także w aptece, gdy lek będzie niewłaściwie oznakowany lub wydany pacjentowi w innym opakowaniu. Błędne odczytanie recepty także może mieć złe skutki dla pacjenta. Widząc nieczytelną receptę poproś lekarza, aby na kartce napisał Ci nazwę leku drukowanymi literami.
Podanie przeterminowanego leku – błąd techniczny
Konsekwencją złej organizacji pracy, braku nadzoru i kontroli w placówce medycznej może być także podanie leku, którego termin przewidziany do użycia już upłynął. W lekach, jako silnych środkach chemicznych mogą zachodzić reakcje niebezpieczne lub silnie trujące. Dlatego tak ważne jest prawidłowe przechowywanie leków oraz utylizacja ich po terminie ważności. Pamiętaj też aby samemu w domu sprawdzać, czy zażywane leki mają jeszcze termin przydatności.
Nieudzielenie informacji pacjentowi o leku szczególnie niebezpiecznym – błąd informacyjny
Błędnym jest przyjęcie, że w dobie internetu każdy pacjent ma możliwość zapoznania się z ulotką informacyjną, właściwościami działania leku, przeciwwskazaniami do jego stosowania lub jego skutkami ubocznymi. Obowiązek poinformowania o stosowanym leku oraz udzielenia informacji o możliwych skutkach ubocznych czy konsekwencjach zastosowania danego leku zawsze leży po stronie lekarza. Nie może on zakładać, że pacjent miał możliwość we własnym zakresie zapoznania się z opisem leku.
Oczywiście w sytuacji zagrożenia życia lub nagłego pogorszenia się stanu zdrowia, które wymagają niezwłocznego podania leków ratujących życie, lekarz nie ma możliwości udzielenia informacji pacjentowi. Jednak w przypadku utrzymania pełnej świadomości pacjent powinien być na bieżąco informowany o stosowanych procedurach medycznych, zastosowanych lekach i ich skutkach ubocznych, a tym samym wyrazić zgodę na leczenie.
Pamiętaj, że błąd medyczny występuje jedynie w przypadku negatywnych skutków leczenia u Poszkodowanego. W przypadku niezwłocznej reakcji służb medycznych na niewłaściwe lub nieterminowe podanie leku, bez uszczerbku na zdrowiu nie mamy do czynienia z błędem.
Zgłoszenie roszczenie z tytuły zaniedbania/błędu medycznego
W zależności gdzie i w jakich okolicznościach doszło do zaniedbania lub błędu oraz kto jest za niego odpowiedzialny, roszczenia możemy kierować bezpośrednio do lekarza lub jednostki medycznej:
-
zgłoszenie roszczeń z OC praktyki lekarskiej, przychodni lub szpitala
Jeśli za przepisanie leku odpowiada bezpośrednio lekarz prowadzący, a jego prywatna praktyka lekarska, przychodnia lub szpital posiadają ubezpieczenie OC – szkodę na osobie związaną z błędem medycznym możemy zgłosić do ich ubezpieczyciela. Rozpatrzy on roszczenia na podstawie opisu konsekwencji zdarzenia, dokumentacji medycznej i wyjaśnień lekarza lub personelu medycznego
-
zgłoszenie do Wojewódzkiej Komisji ds. orzekania o zdarzeniach medycznych
Wniosek o ustalenie zdarzenia medycznego wnosi się w terminie 1 roku od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie. Wysyła się go do Komisji właściwej ze względu na siedzibę szpitala, w którym doszło do szkody. Jeśli komisja orzeknie o błędzie medycznym, może zostać zawarta ugoda z ubezpieczycielem szpitala. Pamiętaj jednak że ugoda to zrzeczenie się z wszelkich dalszych roszczeń. W przypadku odmowy podjęcia propozycji wypłaty przez pacjenta może być podstawą do dochodzenia roszczeń na drodze sądowej.
-
roszczenia sądowe przeciwko lekarzowi – postępowanie karne w przypadku ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub śmierci pacjenta lub cywilne o odszkodowanie
W przypadku spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub śmierci pacjenta prowadzone jest postępowanie karne przeciwko lekarzowi lub członkowi personelu medycznego. Wyrok sądowy może także zasądzać odszkodowanie dla osoby poszkodowanej.
Równocześnie w przypadku braku ubezpieczenia, lub niepodjęcia odpowiedzialności przez ubezpieczyciela możliwe jest dochodzenie odszkodowania na drodze postępowania cywilnego. Dowiedź się jak może pomóc prawnik w dochodzeniu odszkodowania.
Rodzaje roszczeń związanych z błędem medycznym
Poszkodowany pacjent ma prawo żądać zadośćuczynienia za ból, cierpienie oraz negatywne konsekwencje zdrowotne.
Jeśli na skutek zaniedbania lekarza doznał także uszczerbku w swoim majątku (poniósł koszty leczenia, rehabilitacji, konsultacji lekarskich czy badań specjalistycznych) – może dochodzić także odszkodowania, czyli zwrotu poniesionych kosztów. Koniecznym jest jednak ich wykazanie i uargumentowanie. Zbierz więc wszelką dokumentację medyczną oraz rachunki i faktury.
Dowiedź się o jakie świadczenia można się starać:
- renta – wyrównawczej lub na zwiększone potrzeby
- sumy potrzebnej na koszty przygotowania do innego zawodu – jeżeli poszkodowany stał się inwalidą;
- zwrotu kosztów pogrzebu – w przypadku śmierci pacjenta
- renty alimentacyjnej – w przypadku śmierci pacjenta, na którym ciążył obowiązek alimentacyjny wobec małoletnich dzieci
Odszkodowanie po błędzie lekarskim lub błędnej diagnozie
Błędy medyczne niestety są powszechne. Uważa się za nie również błąd lekarza odnośnie diagnozy lub nieprawidłowe leczenie. Trzeba jednak wiedzieć że o odszkodowanie możesz się starać tylko wtedy, gdy po błędzie wystąpi uszczerbek na zdrowiu. Nie możesz liczyć na rekompensatę jeżeli błąd zostanie szybko naprawiony i nie spowoduje większej szkody. Dowiedź się kiedy należy się odszkodowanie po błędzie medycznym. Przeczytaj jaki jest okres przedawnienia i czy będzie konieczność złożenia sprawy w sądzie. Sprawdź na jakie roszczenia można liczyć. Przeczytaj artykuł w tym temacie i dowiedź się więcej. Jak uzyskać odszkodowanie po błędzie w leczeniu lub diagnozie lekarskiej?
Aktualizacja z 23.01.2020