Vademecum – postępowanie sądowe o odszkodowanie od lotniska (wprowadzenie OOU w Gdańsku)

Co to jest Obszar Ograniczonego Użytkowania (OOU)?

OOU to w skrócie obszar ograniczonego użytkowania, czyli prawnie wyznaczony teren, na który oddziałuje okoliczny zakład lub inny podobny obiekt, mowa tu również o lotnisku.

Kiedy przedawniają się roszczenia po wprowadzeniu OOU w Gdańsku?

Aby przerwać bieg przedawnienia roszczeń, należało zgłosić roszczenia w terminie zwitym czyli w przypadku Lotniska im. L. Wałęsy w Gdańsku do 30 marca 2018 r. Roszczenia zgłoszone przed zamknięciem terminu zawitego przedawniają się w okresie 6 lat.

Strefa A i strefa B – czym się różnią?

Sejmik Województwa Pomorskiego 29 lutego 2016 r. podjął uchwałę o utworzeniu obszaru ograniczonego użytkowania wokół Portu Lotniczego im. Lecha Wałęsy w Gdańsku, dzieląc OOU na dwie strefy:

wewnętrzną określoną literą A – w której właściciele nieruchomości mogą dochodzić roszeń dotyczących modernizacji akustycznej ich nieruchomości oraz obniżenia wartości nieruchomości;
zewnętrzną określoną literą B – w której właściciele nieruchomości mogą dochodzić roszeń dotyczących obniżenia wartości ich nieruchomości.

Jak zweryfikować czy nieruchomość leży w strefie A czy strefie B?

Aby potwierdzić lokalizację nieruchomości w OOU w Gdańsku, należy wystosować zapytanie do Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego lub skontaktować się z kancelarią, która prowadzi sprawy o odszkodowania od lotnisk.

Jakie przepisy regulują możliwość dochodzenia roszczeń do lotniska?

Art. 129 ust 1. POŚ (Prawo ochrony środowiska) mówi, że jeżeli w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości korzystanie z niej lub z jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone, właściciel nieruchomości może żądać wykupienia nieruchomości lub jej części;
Art. 129 ust 2. POŚ wskazuje, że w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę (za szkodę uznaje się tutaj zmniejszenie wartości nieruchomości nazywane również obniżeniem wartości nieruchomości).

Jakie są rodzaje roszczeń do lotniska w związku z wejściem w życie uchwały OOU w Gdańsku?

roszczenia o modernizację akustyczną budynku, czyli poprawę komfortu akustycznego;
odszkodowanie z tytułu spadku wartości nieruchomości;
odszkodowanie w związku z ograniczeniami w ich użytkowaniu czy rozbudowie;
wykup nieruchomości.

Jak wygląda postępowanie o odszkodowanie od lotniska na etapie przedsądowym?

zebranie dokumentacji;
ocena wartości przedmiotu sporu/wykonanie operatu przez rzeczoznawcę;
wezwanie do zapłaty;
ostatecznie również skierowanie pozwu o zapłatę do sądu.

Kto może domagać się odszkodowania od lotniska?

O odszkodowanie może wystąpić osoba, która w dniu wejścia w życie uchwały, czyli 30.03.2016 r. była właścicielem nieruchomości lub po tym terminie nabyła nieruchomość z prawem do roszczeń w związku z wprowadzeniem OOU np. w formie cesji.

Etap sądowy dochodzenia roszczeń od lotnisk

Kiedy złożyć pozew o odszkodowanie od lotniska?

W związku z ostatnimi zmianami przepisów pozew należy złożyć w sądzie do 6 lat, licząc od daty wejścia w życie uchwały wprowadzającej OOU.

Czy poszkodowany będzie musiał zeznawać?

Decydując się na dochodzenie odszkodowania przed sądem, poszkodowany właściciel nieruchomości zlokalizowanej w OOU będzie zobowiązany do złożenia zeznań w sądzie.

Jak wygląda słuchanie przed sądem?

rozpoczęcie rozprawy;
wezwanie świadka;
weryfikacja przez sąd tożsamości powoda;
pytania pełnomocnika powoda, pozwanego i sądu dotyczące utrudnień i ograniczeń jakie wniosło ze sobą prowadzenie OOU;
wnioski stron
możliwe powołanie biegłego lub wskazanie tezy dla biegłego;
zamknięcie posiedzenia.

Biegły sądowy – kto to?

Biegły sądowy w sprawach OOU to osoba posiadająca doświadczenie zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości oraz akustyki. Jednocześnie osoba ta jako rzeczoznawca jest uznawana za eksperta w zakresie swojej działalności. Biegły powoływany jest w postępowaniu sądowym w celu przedstawiania fachowych opinii o okolicznościach mających znaczenie dla wyniku sprawy sądowej.

Czy poszkodowany musi zgodzić się na oględziny nieruchomości przez biegłego?

Praktycznie w każdym postępowaniu sądowym pojawia się przynajmniej jeden biegły z zakresu szacowania nieruchomości, w przypadku strefy A – biegły z zakresu akustyki (dla oceny kosztów modernizacja akustycznej budynku). Udostępnienie nieruchomości biegłemu w ramach wykonania niezbędnych oględzin czy pomiarów jest w interesie właściciela nieruchomości. Opinia biegłego jest niezwykle ważna dla określenia wysokości odszkodowania.

Jak wygląda poprawnie przygotowana opinia dotycząca spadku wartości nieruchomości?

Na poprawną opinię biegłego powinno wpływać szereg czynników:

zastosowana metodologia – zgodna z wytycznymi Polskiej Federacji Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych,
obliczanie statystyczne,
dobór z rynku odpowiednich i podobnych transakcji sprzedaży nieruchomości,
wspólnorynkowa tendencja dot. zmniejszenia wartości nieruchomości,
biegły ma dowolność w doborze transakcji, uwzględniając ewentualny współczynnik korekcyjny czy ekspercki.

Co wpływa na wysokość odszkodowania z tytułu spadku wartości nieruchomości?

strefa, w której położona jest nieruchomość (wewnętrzna czy zewnętrzna);
wartość nieruchomości;
również wartość podobnych nieruchomości w OOU i poza OOU;
miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego;
stan nieruchomości w momencie wejścia w życie uchwały (np. działka niezabudowana, działka zabudowana, wylane fundamenty czy budynek oddany do użytku itd.);
fakt prowadzenia działalności gospodarczej w nieruchomości objętej OOU oraz zakres tej działalności.

Co wpływa na wysokość odszkodowania z tytułu rewitalizacji (modernizacji) akustycznej?

strefa (wewnętrzna czy zewnętrzna);
miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego;
wielkość nieruchomości oraz ilość koniecznych działań remontowych mających na celu wygłuszenie/wyciszenie budynku;
podjęte prace modernizacyjne po wejściu w życie uchwały;
stan nieruchomości w momencie wejścia w życie uchwały (np. działka niezabudowana, działka zabudowana, wylane fundamenty czy też budynek oddany do użytku itd.);
fakt prowadzenia działalności gospodarczej w nieruchomości objętej OOU oraz zakres tej działalności.

Ile może wynosić odszkodowanie od lotniska?

Jak wynika z dostępnego orzecznictwa sądowego w sprawach prawomocnie zakończonych wypłacane odszkodowania wahają się od 5-15% wartości nieruchomości.

Do jakiego sądu złożyć pozew w związku z wprowadzeniem OOU?

Sprawy o odszkodowanie rozpatrują Sądy Powszechne a dokładnie Wydział Cywilny z podziałem na Sąd Rejonowy i Okręgowy. Do Sądu Rejonowego trafiają pozwy, gdzie wartość przedmiotu sporu nie przekracza 75000 zł. Sąd Okręgowy z kolei rozpatruje pozwy o odszkodowanie o wartości od 75000 zł.

Sprawę o odszkodowanie składa się w sądzie właściwym dla miejsca zamieszkania powoda, czyli poszkodowanego lub uprawnionego do odszkodowania.

Dlaczego mówi się, że orzecznictwo sądów gdańskich jest nieugruntowane?

W związku z tym, że uchwała wprowadzająca OOU wokół Lotniska im. L. Wałęsy w Gdańsku jest jedną z najświeższych (obok tych ustanowionych wokół lotnisk wojskowych w Malborku i Powidzu), sądy do tej pory nie rozstrzygały tego typu sporów.

Co to jest WPS?

WPS czyli wartość przedmiotu sporu to kwota pieniężna, której domagamy się w postępowaniu, czyli łączna kwota, na jaką opiewa pozew.

Jak obliczyć wartość roszczenia?

Na wartość roszczenia na etapie sądowym wpływa wiele czynników uzależnionych m.in. od:

powierzchni użytkowej nieruchomości;
rodzaj nieruchomości (dom wolnossący jednorodzinny, bliźniak, domy szeregowe czy też kamienice/bloki, czyli domy wielorodzinne)
wielkości działki, na jakiej jest zlokalizowana nieruchomość zlokalizowana (dot. zabudowy jednorodzinnej);
stan techniczny nieruchomości;
położenie i dostępność do instytucji publicznych;
taras, garaż czy ogródek przynależne do lokalu/nieruchomości.

Decydując się na postępowanie sądowe, warto zainwestować w rzeczoznawcę, który określi obniżenie wartości danej nieruchomości, lub zdecydować się na współpracę z kancelarią czy firmą odszkodowawczą, która ma bogate doświadczenie w tego typu sprawach i są w stanie z wysokim prawdopodobieństwem wskazać możliwą kwotę do uzyskania.

Jak wygląda postępowanie sądowe w I instancji?

przygotowanie pozwu;
dokonanie opłat – wpisu sądowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa;
złożenie pozwu w sądzie właściwym dla wartości przedmiotu sporu oraz miejsca zamieszkania powoda;
posiedzenie z otwarciem przewodu oraz posiedzenia ze słuchaniem powoda i świadków + wyznaczenie biegłego;
wyznaczenie biegłego ze wskazaniem tezy;
oględziny nieruchomości przez biegłego oraz w konsekwencji wydanie opinii przez biegłego;
zastrzeżenia do opinii złożone przez powoda i poznaną;
opinie uzupełniające;
zamknięcie przewodu;
wyrok wraz z uzasadnieniem.

Ile twa postępowanie sądowe?

Średnio postępowanie sądowe trwa ok. 2,5 roku. Jednakże może ono trwać rok, jak również 3-4 lata,

Od czego zależy długość trwania postępowania sądowego?

Obecnie w związku z ilością nowych składanych pozwów dotyczących OOU często sądy wysyłają decyzję swojego prezesa wraz z terminem pierwszej rozprawy, o oczekiwaniu na pierwszy termin do 11 miesięcy. Długość etapu sądowego w walce o odszkodowanie w związku z obszarem ograniczonego użytkowania jest uzależnione od złożoności sprawy oraz przede wszystkim od obłożenia sądu, do którego trafia pozew.

Co to ugoda sądowa?

Ugoda sądowa to ugoda zawarta na etapie sądowym lub w postępowaniu pojednawczym. Sąd w każdym postępowaniu powinien dążyć do ugodowego załatwienia sprawy. Zgodnie z przyjętą zasadą ugodowe załatwienie sporu jest najlepszą i szybszą formą załatwienia sprawy.

Zamknięcie przewodu sądowego – co to?

Sąd, zanim wyda wyrok, musi zamknąć przewód sądowy, czyli stwierdzić, że posiada wszelką i niezbędną wiedzą, aby podjąć decyzję. Po zamknięciu przewodu sądowego następują tzw. głosy stron, czyli mowy końcowe, które mają wpływ na ostateczną decyzję sądu. Mowa końcowa to monolog strony, w której ta uzasadnia o co wnosi i dlaczego, czyli prezentuje stanowisko powoda.

Kiedy zapada wyrok o odszkodowanie w związku z prowadzeniem OOU?

Sąd ogłasza wyrok na ostatnim posiedzeniu po rozpatrzeniu sprawy o odszkodowanie. Może to zrobić od razu po zamknięciu przewodu i mowach końcowych, jak również odroczyć ogłoszenie wyroku po zamknięciu przewodu na tydzień czy dwa.

Co to jest uzasadnienie wyroku?

Uzasadnienie wyroku zgodnie z art. 328. Kodeksu postępowania cywilnego to pisemne motywy rozstrzygnięcia sądowego sporządzane po jego wydaniu z urzędu lub na wniosek strony procesu.

Czy uzasadnienie wyroku w sprawie o odszkodowanie jest zawsze wydawane?

Uzasadnienie wyroku dotyczące obszaru ograniczonego użytkowania zostanie wydane tylko wyłącznie na wniosek pozwanego lub powoda.

Kiedy złożyć wniosek o uzasadnienie wyroku?

Wniosek o uzasadnienie wyroku każda ze stron powinna złożyć w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia wyroku.

Kiedy mogę spodziewać się uzasadnienia wyroku?

Art. 329 KPS określa, że uzasadnienie wyroku powinno być sporządzone w terminie dwutygodniowym od dnia złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia. W praktyce jest to uzależnione od złożoności sprawy, jak również obłożenia sądu.

Czy powód powinien posiadać pełnomocnika (adwokata lub radcę prawnego) na etapie sądowym?

Postępowanie sądowe zarówno w I Instancji, jak i na etapie apelacji nie wymaga, aby strony posiadały pełnomocnika w postaci adwokata czy też radcy prawnego. Poszkodowany, czyli powód może sam siebie reprezentować przed sądem, jednakże biorąc pod uwagę złożoność postępowania oraz niezbędną wiedzą, aby poprowadzić postępowanie poprawnie. Biorąc to pod uwagę, warto zawsze rozważyć zlecenie prowadzenia sprawy profesjonaliście w danej dziedzinie.

Ile kosztuje pełnomocnik na etapie sądowym?

Koszt pełnomocnika na etapie sądowym jest uzależniony etapu postępowania, na którym właściciel nieruchomości w OOU zdecyduje się na współpracę oraz od rodzaju pełnomocnika, oraz zakresu nawiązanej współpracy z:

firmą lub kancelarią odszkodowawczą;
adwokatem;
radcą prawnym;
prawnikiem.

Co to jest I Instancja i II Instancja?

Dwuinstancyjność obowiązuje w polskim prawie, gdzie organ I instancji jest organem niższego stopnia, rozpatrującym sprawę w pierwszej kolejności (Sąd Rejonowy lub Okręgowy), natomiast organ II instancji to organ wyższego stopnia o charakterze odwoławczym (sąd okręgowy lub apelacyjny).

Kiedy można złożyć apelację?

Jeżeli którakolwiek ze stron sporu, czyli poszkodowany (uprawniony) lub pozwany nie zgadza się z wyrokiem I Instancji ma prawo do złożenia apelacji co do całości, lub części wyroku.

Ile trwa postępowanie apelacyjne?

Na wydanie terminu posiedzenia apelacyjnego czeka się od kilku na nawet kilkunastu miesięcy w zależności od złożoności sprawy oraz obłożenia sądu. Średnio jest okres to 6-12 miesięcy od złożenia apelacji do wydania wyroku.

Do jakiego sądu należy złożyć apelację?

Apelacja wydana przez Sąd Rejonowy trafia do rozpatrzenia przez Sąd Okręgowy. W przypadku wyroku Sądu Okręgowego apelacje trafia do Sądu Apelacyjnego.

Jak napisać pozew?

Pozew powinien zawierać takie elementy jak:

miejscowość i data sporządzenia pozwu.
wskazanie sądu i wydziału oraz wskazanie stron postępowania (pozwany, powód).
określenie kwoty odszkodowania, czyli kwoty dochodzonej pozwem (zaokrąglanej w górę do pełnego złotego).
wskazanie rodzaju pisma („Pozew o zapłatę”).
uzasadnienie pozwu wraz z załącznikami.
czytelny podpis powoda lub jego pełnomocnika.
wykaz załączników.

Jakie dokumenty należy zebrać, aby iść do sądu (aby walczyć o odszkodowanie)?

akt notarialny potwierdzający własność nieruchomości na dzień 30.03.2016;
wypis + wyrys + mapa z rejestru gruntów;
akt małżeństwa;
wypis z księgi wieczystej;
książka budowy w przypadku gdy nieruchomość nie była jeszcze oddana do użytku na dzień 31 marca 2016 r.;
dodatkowo dokumentacja projektowa budynku.

Ile kosztuje postępowanie sądowe o odszkodowanie?

Poszkodowany, który decyduje się na dochodzenie swych roszczeń w stosunku do ubezpieczyciela na etapie sądowym, musi zabezpieczyć środki finansowe na:

wpis, czyli 5% WPS (np. 500zł przy pozwie na 10000 zł);
zaliczka na poczet biegłego (1000-5000zł każdy z biegłych);
opłata od pełnomocnictwa – 17zł;
koszt zastępstwa procesowego.

Jeżeli właściciel nieruchomości (poszkodowany) decyduje się na współpracę z kancelarią odszkodowawczą, warto aby zweryfikował zakres umowy i zdecydował się na współpracę z firmą, która pokrywa koszty sądowe za klienta oraz w razie przegrania w 100% powództwa (nieoddalenia pozwu) nie będzie żądać zwrotu wyłożonych środków za klienta.

Czym są koszt zastępstwa procesowego?

Koszt zastępstwa procesowego to, koszt ponoszony za udział adwokata lub radcy prawnego w sprawie. Jest to kwota należna prawnikowi reprezentującemu daną stronę w sądzie, którą ponosi strona przegrana, (która musi zwrócić koszty wygranemu przeciwnikowi).

W sprawach cywilnych, w tym w sprawach o odszkodowanie stawiki KZP, czyli koszt zastępstwa procesowego uzależnione są od kwoty bazowej pozwu (lub rozszerzenia pozwu) i wynoszą one odpowiednio:

do 500 zł – 90 zł
500 zł do 1500 zł – 270 zł;
1500 zł do 5000 zł – 900 zł;
5000 zł do 10 000 zł – 1800 zł;
10 000 zł do 50 000 zł – 3600 zł;
50 000 zł do 200 000 zł – 5400 zł;
200 000 zł do 2 000 000 zł – 10 800 zł;
2 000 000 zł do 5 000 000 zł – 15 000 zł;
5 000 000 zł – 25 000 zł.

Współpraca z Kancelarią Odszkodowawczą

Mieszkańcy OOU muszą liczyć się z koniecznością wejścia nie tylko na drogę przedsądową ale także na drogę sądową. Dla laika nieznającego podstaw prawnych taka droga może być trudna bez pomocy profesjonalnego pełnomocnika, czyli adwokata czy Kancelarii Odszkodowawczej. Przed podjęciem decyzji dowiedz się więcej i sprawdź jak działają takie kancelarie i jakiego rodzaju usługi oferują. Przeczytaj artykuł w temacie współpracy z Kancelarią Odszkodowawczą i sprawdź czy jest to korzystna opcja.

Aktualizacja z 21.01.2020 r.