Nagła śmierć osoby najbliższej w wypadku jest niezmiernie traumatycznym przeżyciem dla każdego bez względu na wiek czy pokrewieństwo z osobą zmarłą. Gdy emocje opadają, pojawiają się pytania dotyczące możliwości otrzymania odszkodowania, zadośćuczynienia i renty. Poniżej znajdziesz odpowiedzi na pytania, jakie pojawiają się najczęściej.
Kto wypłaca odszkodowania po śmierci poszkodowanych w wypadkach?
Osobie uprawnionej odszkodowanie (w związku ze śmiercią osoby najbliższej w wypadku komunikacyjnym) wypłaca ubezpieczyciel OC sprawcy zdarzenia. Istnieje również możliwość dochodzenia roszczeń z polisy NW pojazdu czy wykupionej indywidualnie przez poszkodowanego czy uprawnionego.
Co to jest OC?
Ubezpieczenie OC pojazdu, czyli ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej jest obowiązkowe w Polsce dla każdego właściciela pojazdu mechanicznego. Maksymalna wysokość odszkodowania, jaka może zostać wypłacona z polisy OC to 5,21 mln euro (ok. 22,4 mln zł) w przypadku szkód osobowych i 1,05 mln euro (ok. 4,5 mln zł) w przypadku szkód majątkowych.
Jak sprawdzić ubezpieczyciela OC sprawcy zdarzenia?
Przy weryfikacji ubezpieczyciela OC sprawcy zdarzenia przychodzi Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Wpisując na stronie UFG takie dane jak: numer rejestracyjny lub nr VIN pojazdu sprawcy wypadku oraz data zdarzenia, można zweryfikować OC sprawcy, jak również potwierdzić rodzaj pojazdu mechanicznego (samochodu, ciągnika siodłowego, naczepy, motocykla, motoroweru itd.) model czy markę. Wśród ubezpieczycieli OC na rynku polskim można wymienić Allianz, Aviva, Axa Direct, Benefia, Compensa, Generali, Gothaer, HDI Asekuracja, InterRisk, ERGO Hestia, Liberty Ubezpieczenia, Link4, MTU, Proama, PZU, Warta, TUW Pocztowe, TUW „TUZ” czy TUW „TUW” itd.
Komu należy się odszkodowanie po śmierci bliskiej osoby?
Do roszczeń prawo może mieć osoba bliska, przede wszystkim rodzina:
- małżonek
- rodzeństwo
- partner/konkubent
- rodzic
- dziadek
- wnuk
- teście
- synowa/zięć
- wujostwo.
Jeżeli relacje łączące osobę zmarłą z najbliższymi członkami rodziny były silne i wyjątkowe a śmierć wywołała szereg negatywnych skutków i konsekwencji, to możemy mówić, że mamy do czynienia z osobą uprawnioną do otrzymania zadośćuczynienia czy odszkodowania po śmierci poszkodowanego w wypadku komunikacyjnym.
Art. 446 § 4 kc wskazuje, że zadośćuczynienia za cierpienie i ból po śmierci poszkodowanego należy się najbliższym osobom. Poprzez najbliższych zmarłemu rozumie się krąg osób charakteryzujących się wyjątkowym poczuciem bliskości i wspólności, które łączą więzi emocjonalne, jak również uczuciowe. Do grupy uprawnionych zaliczamy zatem bliskich krewnych zmarłego (żona, mąż, córka, syn), jak również pasierbów ojczymów, macochy, a także teściów i teściowe, zięciów czy synowe.
Jakie dokumenty muszę zebrać aby ubiegać się o odszkodowanie?
- dokument potwierdzający odpowiedzialnego za zdarzenie i jego ubezpieczyciela OC (notatka policyjna, umorzenie postępowanie, wyrok, opinia biegłego;
- dokumenty potwierdzające powinowactwo oraz relacje łączące poszkodowanego z uprawnionym do odszkodowania;
- akt zgonu i dokumentacja medyczna z procesu leczenia, jeżeli takowe miało miejsce;
- dokumenty potwierdzające relacje (zdjęcia czy oświadczenia świadków);
- dokumenty wskazujące pogorszenie sytuacji materialnej po śmierci poszkodowanego.
Na jak wysokie odszkodowanie mogę liczyć po wypadku komunikacyjnym ze skutkiem śmiertelnym?
Na wysokość odszkodowania wpływa wiele czynników, mowa to m. in. o relacjach łączących poszkodowanego z uprawnionym, wieku poszkodowanego, wieku uprawnionego, zależnościach finansowych, jak również to czy rozmawiamy wyłącznie o zadośćuczynieniu, czy również o stosownym odszkodowaniu i rencie. Wysokość odszkodowania to minimum kilka tysięcy, jak również kilkaset tysięcy złotych.
Co to jest kwota bezsporna?
Kwota bezsporna odszkodowania to świadczenie, które po przyjęciu odpowiedzialności przez ubezpieczyciela niezależnie od dalszych ustaleń, należy się poszkodowanemu. Wypłata kwoty bezspornej jest obowiązkowe dla ubezpieczyciela, na podkreślenie zasługuje fakt, że nie jest ostateczna możliwa kwota do uzyskania przez poszkodowanego czy uprawnionego do odszkodowania.
Ugoda z ubezpieczycielem
Ugoda w świetle przepisów prawa to dokument, w którym obie strony (poszkodowany /uprawniony i ubezpieczyciel) idą na pewne ustępstwa, dochodząc do akceptowalnego porozumienia. Ugoda to umowa, którą zawiera poszkodowany z zakładem ubezpieczeń i ma ona na celu polubowne zamknięcie sprawy z rezygnacją poszkodowanego do dalszych roszczeń.
Jak długo będę czekać na odszkodowanie po śmierci bliskiej osoby?
Ubezpieczyciel od momentu wpływu zgłoszenia szkody ma 30 dni na wydanie decyzji (i wypłatę). W sytuacjach uzasadnionych termin ten może się wydłużyć do 90 dni, o czym ubezpieczyciel musi poinformować na piśmie poszkodowanego.
Czy współwina w wypadku zmarłego wyklucza możliwość uzyskania odszkodowania przez rodzinę poszkodowanego i zmarłego w wypadku komunikacyjnym?
Nie, nie wyklucza. Jednakże przyznane świadczenia przez ubezpieczyciela czy też przez sąd będą pomniejszone o % współwinę, czy przyczynienia się do zdarzenia.
Czy po śmierci pijanego pasażera lub pieszego należy się odszkodowanie?
Każdy uczestnik ruchu drogowego ma obowiązek przestrzegania przepisów prawa w tym ruchu drogowego. Jeżeli poszkodowany znajduje się pod wpływem alkoholu, ale co najważniejsze przestrzega przepisów i do jego śmierci dochodzi nie z jego winy, to ubezpieczyciel OC sprawcy nie można odmówić osobom najbliższym poszkodowanemu prawa do uzyskania stosownego odszkodowania, zadośćuczynienia i renty.
Czy po śmierci potraconego dziecko, które wbiegło na drogę rodzice i jego rodzeństwo mają ma prawo do odszkodowania?
W przypadku potrącenia małoletniego do 13 roku życia (dziecka), zawsze zostaje przyznane najbliższym odszkodowanie. Przyznane zadośćuczynienie praktycznie zawsze jest pomniejszone o procentowo ustalony wskaźnik przyczynienia do zaistniałej sytuacji (zależy on od okoliczności zdarzenia i wieku dziecka).
Co wpływa na wydłużanie się procesu likwidacji szkody przez ubezpieczyciela?
W uzasadnionych przypadkach ubezpieczyciel może wstrzymać się z wydaniem decyzji (do 90 dni). Uzasadnionym przypadkiem jest tu brak dokumentacji niezbędnej do likwidacji szkody np. brak dokumentu potwierdzającego odpowiedzialność sprawy (np. mowa tu o prawomocnym wyroku). O powodzie wydłużenia się procesu likwidacji szkody zakład ubezpieczeń musi poinformować poszkodowanego czy uprawnionego do odszkodowania w formie pisemnej. Decyzję ubezpieczyciel musi wydać w ciągu 14 dni od momentu otrzymania potrzebnych mu dokumentów czy informacji.
Czy należy mi się odszkodowanie, gdy sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia i nie mam jego danych?
Jeżeli sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia i postępowanie wyjaśniające okoliczności zdarzenia zostało umorzone (ze względu na fakt niewykrycia sprawcy), to wówczas osoba uprawniona do odszkodowania z OC sprawy wypadku drogowego do ma prawo zwrócić się do UFG, czyli Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego za pośrednictwem każdego innego zakładu ubezpieczeń np. PZU z żądaniem wypłaty odszkodowania.
Co to jest UFG?
UFG, czyli Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny to instytucja, która zajmuje się wypłatą odszkodowań ofiarom wypadków i osobom uprawnionym do odszkodowania, spowodowanych przez osoby, które nie posiadają obowiązkowego OC lub w sytuacji, gdy sprawca wypadku nie został zidentyfikowany.
W jakim terminie od wypadku mogę ubiegać się o odszkodowanie z OC sprawcy?
Roszczenia o naprawienie szkody wynikłej ze zbrodni lub występku ulegają przedawnieniu po upływie 20 lat od dnia popełnienia przestępstwa. Praktycznie każde zdarzenie ze skutkiem śmiertelnym jest przestępstwem, nawet gdy nie zapadnie prawomocny wyrok, ze względu na nie schwytanie sprawcy wypadku komunikacyjnego lub jego śmierć. Więcej o przedawnieniu dowiesz się z artykułu: Przedawnienia roszczeń o naprawienie szkód wynikających z deliktu.
Czy muszę zakończyć okres żałoby i leczenie, aby domagać się odszkodowania z polisy OC sprawcy?
Nie, roszczenia do ubezpieczyciela OC sprawcy zdarzenia drogowego można złożyć w każdym momencie. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na fakt, że często szybsza likwidacja szkody (niż po zakończeniu leczenia) pozwala na uzyskanie większego świadczenia.
Jakie świadczenia przysługują po wypadku poszkodowanemu?
Art. 446 i Art. 446 § 4 kc wskazuje, że jeżeli wskutek czynu niedozwolonego, czyli przestępstwa nastąpił zgon osoby poszkodowanej, to od sprawcy zdarzenia lub jego ubezpieczyciela OC najbliżsi mogą domagać się:
- zadośćuczynienia;
- zwrotu kosztów leczenia i pogrzebu;
- stosownego odszkodowania,
- renty alimentacyjnej.
Czy mogę domagać się odszkodowania, jeżeli zmarły w był jednocześnie sprawcą lub przyczynił się do wypadku?
Jeżeli osoba poszkodowana w wypadku poniosła śmierć ale była sprawcą zdarzenia drogowego to jego najbliżsi (członkowie rodziny) nie otrzymają odszkodowania, przewidzianego przez kodeks cywilny, jak również renty czy zadośćuczynienia.
Jeżeli natomiast zachowanie i czyny osoby poszkodowanej (zmarłej) przyczyniły się do tego, że poniosła ona śmierć, ale nie była w 100% winna zdarzeniu, wówczas osoby uprawnione (czyli najbliżsi) mogą otrzymać świadczenia z OC, jednakże będą one stosunkowo pomniejszone o wysokość przyczynienia.
Czy muszę zeznawać w sądzie po śmierci bliskiej osoby?
Nie każda likwidacja szkody z OC sprawcy kończy się prawomocnym wyrokiem sądowym przed sądem cywilnym. Decydując się na dochodzenie swoich praw na etapie sądowym, każdy powód, czyli osoba poszkodowana i uprawniona do odszkodowania musi być świadomy, że przynajmniej raz będzie musiał pojawić się przed sądem w celu jego słuchania. Jak również będzie musiał stawić się u minimum jednego biegłego lekarza (psychologa, psychiatry), który określi jego uszczerbek na zdrowiu itd.
Czasem członkowie rodziny uprawnionego są wzywani przez sąd w postępowaniu karnym przeciwko sprawcy zdarzenia w charakterze świadka, jeżeli byli świadkami zdarzenia lub jako ostatni widzieli poszkodowanego i są w stanie np. wskazać, w co był ubrany, na które miejsce wsiadał do samochodu, czy np. rower był oświetlony w momencie wyjazdu z posesji itd.
Czy warto korzystać z pomocy prawnika lub kancelarii odszkodowawczej (aby uzyskać odszkodowanie)?
Wyspecjalizowany pełnomocnik zawsze pokieruje sprawą o odszkodowanie w sposób profesjonalny, tj. wskaże osobom uprawnionym (do odszkodowania po śmierci poszkodowanego w wypadku komunikacyjnym) jakie elementy do likwidacji szkody zebrać, zweryfikuje posiadane dokumenty, przygotuje zgłoszenie szkody i wezwanie do zapłaty do ubezpieczyciela stosując argumentację zgodną w podstawą prawną oraz stanem faktycznym (mowa to m.in. poniesionych kosztach i innych negatywnych konsekwencjach wypadku itd.).
Czy pomoc prawna w sprawie o odszkodowanie wiąże się z dużym kosztem?
Koszt profesjonalnego pełnomocnika, który reprezentuje stronę poszkodowaną w sporze z ubezpieczycielem, jest uzależniony od wielu czynników. W tym od tego, czy poszkodowany decyduje się na pomoc adwokata, radcy prawnego, prawnika czy kancelarii odszkodowawczej oraz jaki wariant współpracy wybierze.
Kancelarie i firmy odszkodowawcze w odróżnieniu od adwokatów czy radów pobierają swoje wynagrodzenie po uzyskaniu środków dla klienta. Jest to korzystne dla poszkodowanych, gdyż w ich interesie, czyli interesie kancelarii odszkodowawczej jest uzyskać maksymalnego odszkodowania dla klienta. Wiele z firm nie pobiera wynagrodzenia np. od uzyskanych kosztów pochówku czy też kosztów leczenia poszkodowanego co wpływa na konkurencyjność kancelarii odszkodowawczych nad prawnikami po aplikacji.