Co roku na polskich drogach dochodzi do dziesiątków tysięcy zdarzeń drogowych, czyli wypadków, potrąceń czy kolizji. Poniżej znajdziesz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania przez osoby poszkodowane w tych zdarzeniach.
Wypadek czy kolizja?
Wypadek to zdarzenie drogowe, w wyniku którego co najmniej jeden z uczestników ponosi śmierć lub uszczerbek na zdrowiu, który skutkuje leczeniem dłuższym niż 7 dni (np. mowa tu o złamaniach ręki, urazach narządów wewnętrznych czy urazach czaszkowo-mózgowych).
Kolizją jest zdarzenie co najmniej 2 pojazdów, w którym nie ucierpiała żadna osoba lub leczenie poszkodowanych nie trwało dłużej niż 7 dni. Kolizję najczęściej nazywa się stłuczką.
Przeczytaj: Różnica między wypadkiem, kolizją a katastrofą w ruchu lądowym
Czy muszę wezwać policję po wypadku?
Jeżeli w zdarzeniu drogowym co najmniej jedna osoba straciła życie lub została ranna, należy wezwać na miejsce wypadku odpowiednie służby, w tym policję. Inną sytuacją, w której wzywa się policję, jest sytuacja, gdy strony zdarzenia nie potrafią dojść do porozumienia, czyli sprawca nie przyznaje się do winy, lub gdy sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia.
Co to jest „Wspólne oświadczenie o zdarzeniu drogowym”?
Jeżeli w zdarzeniu nie ma ofiar i strony doszły do porozumienia na temat, kto jest sprawcą zdarzenia, wówczas poszkodowany i sprawca mogą sporządzić wspólne oświadczenie o zdarzeniu drogowym. Oświadczenie może zostać spisane odręcznie na czystej kartce papieru czy też na gotowym druku np. z intranetu. Oświadczenie zawiera takie elementy jak:
- opis okoliczności zdarzenia ze wskazaniem;
- data i jego miejsca;
- dane sprawcy i poszkodowanych z wszystkich pojazdów (imię, nazwisko, adres, PESEL);
- dane pojazdów (marka, model, nr rejestracyjny);
- opis uszkodzeń pojazdów.
Jak postępować po wypadku komunikacyjnym?
Bezpośrednio po wypadku należy udzielić poszkodowanym pierwszej pomocy oraz zabezpieczyć misce zdarzenia. Spisać oświadczenie ze wskazaniem okoliczności zdarzenia oraz danych sprawcy i poszkodowanych lub wezwać policję.
Kto wypłaca odszkodowanie po wypadku komunikacyjnym?
Odszkodowanie osobie poszkodowanej w wypadku komunikacyjnym wypłaca ubezpieczyciel OC sprawcy zdarzenia. Istnieje również możliwość złożenia roszczeń z polisy NW (pojazdu, jak również samodzielnie wykupionego przez poszkodowanego NW).
Co to jest ubezpieczenie OC pojazdu?
Polisa odpowiedzialności komunikacyjnej – OC komunikacyjne jest ubezpieczeniem obowiązkowym (zakres ubezpieczenia jest określony ustawowo i jest taki sam w każdym towarzystwie). Ubezpieczenie OC (odpowiedzialności cywilnej) chroni sprawcę zdarzenia drogowego przed finansowymi konsekwencjami szkód wyrządzonych osobom trzecim (pokrywa koszty zarówno zniszczonego mienia, jak i wyrządzonych szkód osobowych).
Sprawdź: Jaka jest kara za brak ubezpieczenia OC
Jak sprawdzić ubezpieczyciela OC sprawcy zdarzenia?
Istnieje możliwość sprawdzenia polisy dla każdego pojazdu mechanicznego (samochodu, ciągnika siodłowego, naczepy, motocykla, motoroweru itd.) na stronie Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego i zajmuje to minutę, potrzebny jest numer rejestracyjny lub nr VIN pojazdu sprawcy wypadku oraz data zdarzenia. Najczęściej wybieranymi ubezpieczycielami OC przez właścicielami pojazdów mechanicznych są: Allianz, Aviva, Axa Direct, Benefia, Compensa, Generali, Gothaer, HDI Asekuracja, InterRisk, ERGO Hestia, Liberty Ubezpieczenia, Link4, MTU, Proama, PZU, Warta, TUW Pocztowe, TUW „TUZ” czy TUW „TUW”
Jakie szkody nie obejmuje OC pojazdu mechanicznego?
Zgodnie z ustawą OC pojazdu mechanicznego nie obejmuje swoim zakresem szkód:
- wyrządzonych samemu sobie;
- wynikłych w przewożonych za opłatą ładunków, przesyłek lub bagażu, chyba że odpowiedzialność za powstała szkodę ponosi posiadacz innego pojazdu niż pojazd przewożący te przedmioty;
- polegających na utracie biżuterii, gotówki, papierów wartościowych, wszelkiego rodzaju dokumentów oraz zbiorów filatelistycznych, numizmatycznych itp.;
- polegające na zanieczyszczeniu środowiska.
Czy należy mi się odszkodowanie?
Odszkodowanie z OC sprawcy przysługuje za szkody w poniesione we wszystkich wypadkach komunikacyjnych, a więc takich, w których bierze udział pojazd mechaniczny (samochód, autobus, motocykl, ciągnik rolniczy, a nawet przyczepa). Odszkodowania można więc żądać za szkodę poniesioną wskutek m.in. wypadku samochodowego, wypadku na motorze, wypadku w autobusie lub tramwaju, potrącenia pieszego przez samochód, czy też potrącenia rowerzysty.
Czy pasażerowi sprawcy zdarzenia należy się odszkodowanie?
Prawo do dochodzenia odszkodowania przysługuje wszystkim pasażerom jadącym pojazdem kierownikowym przez sprawcę zdarzenia w sytuacji, gdy doznali oni obrażeń ciała lub strat materialnych.
Czy pieszy, który został potrącony ma prawo do odszkodowania z OC sprawcy?
Pieszym poszkodowanym w zdarzeniu drogowym nazywamy osobę, która została potrącona przez pojazd mechaniczny np. samochód na chodniku, poboczu lub w trakcie przechodzenia przez drogę. Odszkodowanie może być ograniczone, jeśli sam pieszy przyczynił się do wypadku.
Czy pijany pieszy ma prawo do odszkodowania?
Każdy uczestnik ruchu w tym pieszy ma obowiązek przestrzegania przepisów ruchu drogowego. Jeżeli pieszy znajduje się pod wpływem alkoholu, ale przestrzega przepisów i do potrącenia dochodzi nie z jego winy, to ubezpieczyciel OC sprawcy nie można odmówić mu prawa (osobom najbliższym) do uzyskania stosownego odszkodowania.
Czy potracone dziecko, które wbiegło na drogę ma prawo do odszkodowania?
W przypadku potrącenia dziecka, a dokładnie małoletniego do 13 roku życia, zawsze zostaje przyznane odszkodowanie. Jednakże przyznane świadczenie może być pomniejszone o procentowo ustalony wskaźnik przyczynienia do zaistniałej sytuacji (zależy on od okoliczności zdarzenia i wieku dziecka).
Jakie dokumenty należy zebrać, aby ubiegać się o odszkodowanie?
Rodzaj i ilość dokumentacji szkody jest uzależniona od wielu czynników. Najważniejszymi elementami są:
- dokumenty potwierdzające okoliczności zdarzenia i wskazujące winnego (np. oświadczenie sprawcy, notatka policyjna czy wyrok sądowy),
- dokumenty potwierdzające obrażenia oraz proces leczenia,
- dokumenty potwierdzające poniesione koszty (np. związane z leczeniem) czy utracone dochody;
- oświadczenia i zdjęcia.
Jakie obrażenia muszę ponieść, aby uzyskać odszkodowanie z OC sprawcy?
Nie ma określonego minimalnego obrażenia, za które należy się odszkodowanie. Poszkodowany w wypadku może ponieść szkodę w postaw uszczerbku na zdrowiu zarówno w sferze fizycznej, jak również psychicznej (na pierwszy rzut oka niewidocznej). Zdarza się, że osoba poszkodowana nie poniosła uszczerbku na zdrowiu, ale w związku z wypadkiem poniosła szkodę w postaci zniszczonych rzeczy osobistych czy zniszczonego auta – w takiej sytuacji również może domagać się od sprawcy wypadku i jego ubezpieczyciela odkodowania.
Przeczytaj więcej: Urazy powypadkowe oraz wysokości zadośćuczynienia
Na jakie odszkodowanie mogę liczyć po wypadku komunikacyjnym?
Wysokość uzyskanego odszkodowania jest uzależniona od wielu czynników, głównie od następstw wypadku, czyli stopnia uszczerbku na zdrowiu i poniesionych kosztów. Odszkodowanie z OC sprawcy jest formą rekompensaty doznanych przez poszkodowanego cierpień fizycznych i psychicznych oraz poniesionych strat. Kwota świadczeń do kilkaset do nawet kilku milionów złotych.
Jak długo będę czekać na odszkodowanie?
Zgodnie z przepisami ubezpieczyciel ma 30 dni na wydanie decyzji (i wypłatę) od momentu wpłynięcia do niego zgłoszenia szkody i wezwania do zapłaty. W sytuacjach uzasadnionych termin ten może się wydłużyć, o czym ubezpieczyciel musi poinformować na piśmie poszkodowanego.
Co to jest kwota bezsporna?
Jest to kwota, do której ubezpieczyciel OC nie ma zastrzeżeń po przyjęciu odpowiedzialności za zdarzenie swojego ubezpieczonego.
Co to jest ugoda?
Ugoda to umowa zawarta między poszkodowanym a zakładem ubezpieczeń, ma ona na celu polubowne zamknięcie sprawy. Zawierając ugodę obie strony idą na ustępstwa a podpisanie ugody, jest jednoznaczne z rezygnacją z prawa ubiegania się przez poszkodowanego do dalszych roszczeń, w tym na drodze sądowej.
Czy współwinny wypadku może domagać się odszkodowania od 2 uczestnika zdarzenia?
W przypadku stwierdzenia współwiny, sprawca może dochodzić roszczeń odszkodowawczych z OC drugiego uczestnika zdarzenia. Zakład ubezpieczeń wypłaci odszkodowanie pomniejszone o procent określonej winy poszkodowanego.
Co wpływa na wydłużanie się procesu likwidacji szkody przez ubezpieczyciela?
Ubezpieczyciel może wstrzymać się z wydaniem decyzji (do 90 dni), gdy nie posiada wystarczających informacji, które potwierdzają winę swojego ubezpieczonego oraz jednoznacznie nie wskazują na poniesione obrażenia. O powodzie przedłużającego się procesu likwidacji szkody zakład ubezpieczeń musi poinformować poszkodowanego pisemnie. Decyzję natomiast musi wydać w ciągu 14 dni od momentu otrzymania potrzebnych mu dokumentów i wiedzy.
Czy należy mi się odszkodowanie, gdy sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia i nie mam jego danych?
Jeżeli sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia i postępowanie wyjaśniające (policyjne) zostało umorzone ze względu na fakt niewykrycia sprawcy wówczas poszkodowany ma prawo zwrócić się o odszkodowanie do UFG, czyli Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, za pośrednictwem każdego innego zakładu ubezpieczeń np. PZU.
UFG wypłaci odszkodowanie w przypadku szkód na pojeździe, jak również szkód osobowych. Z tym, żeby zostało wypłacone odszkodowanie za pojazd, musi zostać stwierdzony rozstrój zdrowia u poszkodowanego powyżej 14 dni.
W jakim terminie od wypadku mogę ubiegać się o odszkodowanie z OC sprawcy?
Roszczenia o naprawienie szkody wynikłej ze zbrodni lub występku ulegają przedawnieniu po upływie lat 20 od dnia popełnienia przestępstwa.
Roszczenia z tytułu czynów niedozwolonych (uszczerbek na zdrowiu poniżej 7 dni) przedawniają się po upływie 3 lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia.
Czy muszę zakończyć leczenie, aby domagać się odszkodowania z polisy OC sprawcy?
Nie, roszczenia do ubezpieczyciela OC sprawcy zdarzenia można złożyć w każdym momencie. Często szybsza likwidacja szkody (niż po zakończeniu leczenia) pozwala uzyskać większego świadczenia.
Jakie świadczenia przysługują po wypadku poszkodowanemu?
Zgodnie z art. 445 § 1 kc:
- zadośćuczynienia za ból i cierpienie;
- zadośćuczynienia za zerwane relacje z poszkodowanym.
Art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego:
- zwrot kosztów przystosowania mieszkania/domu do nowych potrzeb poszkodowanego;
- zwrot utraconych dochodów;
- zwrot kosztów zniszczonych rzeczy;
- zwrot kosztów leczenia i dojazdów do placówek medycznych;
- zwrot kosztów opieki.
Art. 444 § 2 kc mówi, że poszkodowany może domagać się renty:
- z tytułu niezdolności do pracy;
- uzupełniającej;
- na zwiększone potrzeby.
W jakim terminie od wypadku można ubiegać się o odszkodowanie z polisy NW?
Polisa NW jest polisą dobrowolną i datę przedawnienia określa OWU (ogólne warunki ubezpieczenia), najczęściej są to 3 lata od momentu zdarzenia.
Czy mogę domagać się odszkodowania, jeżeli w wypadku ucierpiało moje dziecko lub inny członek rodziny (mąż, żona, siostra, brat, partner, konkubent itd.), który był sprawcą zdarzenia lub przyczynił się do jego zaistnienia?
Najbliżsi sprawcy, który zmarł w następstwie wypadku, nie mają prawa do odszkodowania w związku z jego śmiercią.
Czy będę musiał zeznawać w sądzie?
Nie każde postępowanie odszkodowawcze kończy się postępowaniem sądowym. Jednakże jeżeli poszkodowany podejmie decyzję o dochodzeniu swoich praw na etapie sądowym, musi być świadomy, że będzie musiał przynajmniej raz pojawić się przed sądem w celu jego słuchania, jak również będzie musiał stawić się u biegłego lekarza, który określi procent jego uszczerbku na zdrowiu.
Innym postępowaniem sądowym, jest postępowanie karne przeciwko sprawcy, w takiej sytuacji poszkodowany również na wezwanie sądu musi się stawić w celu złożenia odpowiednich zeznań wskazujących np. przebieg wypadku.
Czy warto korzystać z pomocy prawnika lub kancelarii odszkodowawczej, aby odzyskać odszkodowanie?
Wyspecjalizowany pełnomocnik jest w stanie tak pokierować klienta, aby ten zebrał odpowiednie dokumenty do sprawy. Profesjonalista przygotuje sprawę i złoży wezwanie do zapłaty przez ubezpieczyciela stosując argumentację zgodną w podstawą prawną oraz stanem faktycznym (mowa to m.in. o obrażeniach, poniesionych kosztach i innych negatywnych konsekwencjach wypadku).
Czy pomoc prawna w sprawie o odszkodowanie wiąże się z dużym kosztem?
Odpowiedź w tym przypadku nie jest jednoznaczna, gdyż koszt pełnomocnika jest uzależniony od wielu czynników. W tym od tego, czy poszkodowany decyduje się na pomoc adwokata, radcy prawnego, prawnika czy kancelarii odszkodowawczej. Kancelarie odszkodowawcze w odróżnieniu od adwokatów czy radów pobierają swoje wynagrodzenie po uzyskaniu środków dla klienta. Zatem w ich interesie jest uzyskać maksymalnego odszkodowania dla klienta. Procent wskazywany jest w umownie i jest uzależniony od rodzaju umowy, zakresu usług oraz możliwego do uzyskania odszkodowania określonego po bezpłatnej analizie sprawy.